Aan het begin van deze 30-daagse periode voeren hogedrukgebieden de boventoon in onze omgeving. Het Europese weermodel laat in de overzichtskaart van Europa dan ook een positieve afwijking van de luchtdruk zien. Daarbij zijn eigenlijk twee voorkeurslocaties te onderscheiden. 

Het hogedrukgebied in de omgeving van Groot-Brittannië is ook terug te herkennen in de grafiek waarin de kans op een bepaalde luchtdrukverdeling wordt weergeven. De paarse staafjes in het histogram, een zogeheten Atlantische rug van hogedruk (ATR), levert relatief koel zomerweer op. Dit komt omdat de stroming om het hogedrukgebied op deze locatie overwegend noordwestelijk is en koele lucht over de Noordzee aanvoert. Verderop in de tijd neemt het aandeel van andere kleurtjes in de grafiek toe en kan het qua luchtdrukverdeling weer alle kanten op gaan.

Het hogedrukgebied boven Groot-Brittannië trekt mogelijk ook verder het Europese vasteland op en dit is de tweede locatie die in de weerkaart terug te vinden is voor de periode tussen 18 en 25 juli. Als het Azorenhoog weer een uitloper begint te vormen kan in een zadelgebied, een soort niemandsland wat luchtdruk betreft, een zuidwestelijke stroming op gang komen.

Met een zuidwestelijke windrichting kan zeer warme en droge lucht vanuit Spanje zich naar het noorden gaan uitbreiden. Dit wordt ook wel een Spaanse pluim genoemd. Door het oversteken van de Pyreneeën droogt de lucht zelfs nog wat verder uit. In de berekeningen van de temperatuurafwijking in het Europese weermodel is in een groot deel van Europa kans op bovengemiddelde temperaturen voor de tijd van het jaar. Vakantiegangers die afreizen naar het Middellandse Zeegebied moeten dan ook rekening houden met zeer warm zomerweer en maximumtemperaturen die tussen 35 en ruim 40 graden kunnen uitkomen. Scandinavië en Schotland komen deze week kouder uit de bus.

In Nederland zijn waarden tussen 20 graden in het noordwesten en 24 graden in het zuidoosten normaal voor midden juli. Met deze temperatuurafwijking komt regionaal 30 graden of meer in zicht. De grens met koelere lucht ligt net iets ten noorden van Nederland, maar als deze wat zuidelijker komt te liggen zijn grote temperatuurverschillen binnen het land mogelijk. In het Waddengebied is het bijvoorbeeld krap 20 graden, terwijl het in Zuid-Limburg tropisch warm is.

De stijgende trend van de temperatuur komt zowel in de weerpluim van het Europese als Amerikaanse weermodel voor midden Nederland terug. De timing is daarbij erg vergelijkbaar. Tijdens en na het weekend kan het met een zuidelijke windrichting behoorlijk opwarmen. In het meest extreme scenario gaat de maximumtemperatuur ruim boven 35 graden uitkomen. In de zuidelijke regio’s is zelfs kans op waarden rond 40 graden. Dit soort extreme warmte is vaak geen lang leven beschoren. Al vrij snel daarna lijkt de temperatuur weer een stapje terug te doen.

Of het daarna gedaan is met de warmte is zeer de vraag, want ook de daaropvolgende weken kleurt de weerkaart vaak rood. Dit is het geval in de laatste week van juli en dit patroon zet door in de eerste weken van augustus. Opvallend is dat het grensvlak met koelere lucht in het noorden vaak erg dicht bij ons in de buurt komt te liggen. Dit brengt mogelijk een grote onzekerheid in de temperatuurverwachting met zich mee. De lijnen in de weerpluim kunnen in dit soort omstandigheden ver uit elkaar komen te liggen. Op deze termijn is geen duidelijke verdeling van de luchtdruk meer te herkennen, waardoor ook de heersende windrichting allesbehalve in beton gegoten is.

Hogedrukgebieden plus hoge temperaturen levert over het algemeen weinig neerslag op. Voor de komende vier weken laten de weerkaarten er ook geen (droog) gras over groeien. Vrijwel alle kaarten zijn droger dan gemiddeld. Het neerslagtekort zal hierdoor verder oplopen. Droge omstandigheden in de natuur kunnen daarnaast ook bijdragen aan het verder oplopen van de temperatuur. Met kans op heet zomerweer en het grensvlak met koelere lucht in de buurt zijn regen- en onweersbuien natuurlijk niet uit te sluiten. Deze felle buien kunnen lokaal in korte tijd wel veel neerslag opleveren.