30-daagse: brengt januari nog winterweer?

30-daagse: brengt januari nog winterweer?

Raymond Klaassen
Raymond Klaassen 3 januari 2022 14:17 uur
Laatste update: 5 januari 2022 11:41 uur
Het is momenteel recordzacht in het land. Wanneer maakt deze lucht weer plaats voor koelere lucht? In de 30-daagse kijken we naar de trends voor januari.

30 daagse is ook een ensemble verwachting

Het is natuurlijk onmogelijk om te zeggen wat het weerbericht over 21 of 25 dagen precies wordt. We kijken daarom naar trends en grootschalige stromingspatronen. Bij bepaalde stromingspatronen kunnen we een weerbeeld verwachten, maar ook nu hangt het af van de details hoe het weer precies zal zijn.

50 verschillende verwachtingen voor hetzelfde moment. Bron ECMWF

De 30 daagse verwachting is een ensemble verwachting. Net als de 15 daagse pluim doet het model vijftig runs die allemaal met hun eigen uitkomst komen. Liggen die uitkomsten dicht bij elkaar dan is de verwachting vrij zeker. Hoe meer verschillende oplossingen er zijn, hoe groter de onzekerheid.

Het Europees centrum dat de modeldata levert, werkt met regimes. Er zijn vier regimes die elk een stromingspatroon voorstellen op 500 hPa. We maken onderscheid tussen NAO+, NAO-, blokkade boven Noord-Europa (Block, BLO+) en een rug boven de Atlantische oceaan (Atlantic ridge, AR). De laatste wordt ook wel anti block genoemd.

De 500 hPa stroming (op circa 5 km hoogte) is de sturende stroming voor het weer.

De vier regimes. Bron ECMWF

NAO staat voor Noord Atlantische Oscillatie en zegt iets over de luchtdrukverschil boven de oceaan en de daarmee heersende westelijke stroming. Al decennia lang wordt het luchtdrukverschil tussen de Azoren en IJsland gemeten. De gemiddelde waarde is de NAO. Op het moment dat het luchtdrukverschil groter is spreken we van NAO+. De westelijke stroming is dan forser. Bij een NAO- is het drukverschil minder groot. Vaak is er dan een hogedrukgebied boven Groenland aanwezig.

Terug naar de vijftig oplossingen van het model. Die kunnen we nu indelen naar de vier klassen. Lijkt een uitkomst helemaal nergens op dan is er geen regime dominant (no regime). Na het indelen kunnen we zien welke regime het meest dominant is voor een bepaalde periode. Soms levert dan een duidelijk beeld op, maar soms zijn er meerdere regimes mogelijk en wordt een verwachting al snel onzeker.

De huidige verwachting. De kans op een regime in procenten. In de tweede week lijkt een blokkade mogelijk even wat dominanter te worden. Over het algemeen wordt er een NAO+ regime verwacht, maar vanaf de 3e week is er veel spreiding en valt er weinig van te zeggen. Bron ECMWF

Welk weerbeeld bij welk regime

Hoewel het natuurlijk om details gaat zoals waar druksystemen precies komen te liggen is er wel een ruwe verwachting te maken van het weerbeeld bij een bepaald regime in de winter.

NAO+: westelijke stroming met meestal zachte lucht en nat weer door storingen vanaf de oceaan.

NAO-: de meest vochtige en zachte lucht stroomt nu meer over het zuiden van Europa en  de stroming boven West-Europa is meer noordwest tot noord, hetgeen koudere lucht oplevert. Afhankelijk van hoe ver de invloed van het hogedrukgebied boven Groenland reikt is er sprake van koud droog weer of winterse buien.

Blokkade: rustig en veelal droog weerbeeld. Afhankelijk van de positie van het hogedrukgebied (Scandinavië) levert dit koude lucht uit het oosten of noordoosten op. Kan leiden tot lang droog en koud winterweer.

Atlantische rug: zorgt meestal voor een koude stroming van Arctische lucht over het westen van Europa. Afhankelijk van de stabiliteit gaat dit gepaard met wel of niet (winterse) buien. Voor Nederland is het verschil tussen NAO- en de Atlantische rug niet heel groot.

Neerslagverwachting Harmonie

Bekijk hieronder de neerslagverwachting van het Harmonie weermodel voor de komende 48 uur. Meer weerkaarten bekijken doe je op I'm Weather

Files en vertragingen