De luchtdrukverdeling kent een sterk noord-zuid contrast binnen Europa aan de start van deze 30-daagse. Een Scandinavisch hogedrukgebied zorgt op de hogere breedtegraden voor kalm weer. De landen in Centraal- en Zuid-Europa hebben juist met wisselvalligheid door lagedrukgebieden te maken.

Ondanks de hogedrukinvloeden die zich uitstrekken tot de Benelux voelt het allesbehalve lenteachtig aan buiten. Wolkenvelden, een frisse noordoostenwind en vrij lage temperaturen voor midden april gooien roet in het eten. 

Vooral donderdag belooft een koude dag te worden door het passeren van een zogeheten koudeput. In de modelverwachting van het Duitse ICON model is deze bel met koude lucht op 500 hPa (circa 5,5 kilometer hoogte) donderdagmiddag duidelijk te herkennen. Ook dichter bij de grond, op 2 meter hoogte, drukt de koude lucht duidelijk een stempel op de berekende temperatuurafwijking van het ECMWF weermodel. Dat is zeker opvallend omdat de afwijking wordt berekend over de hele week.

Volgende week lijkt het er sterk op dat het Scandinavische hogedrukgebied teruggedrongen wordt naar het noorden en eerder een Arctisch hogedrukgebied wordt. Een gordel met een relatief lage luchtdruk strekt zich al slingerend van west naar oost uit over Europa. Als we dit analyseren samen met de straalstroom (jetstream) op 10 kilometer hoogte wordt een vergelijkbaar patroon zichtbaar: kenmerkend voor een vrij wisselvallig weertype met soms veel wind. 

De neerslagverwachting zet de puntjes op de i van deze verwachting. Er wordt een afwijking van +10 millimeter weergeven boven Nederland. In de laatste 10 dagen van april valt gemiddeld 12 tot 18 millimeter, dus met deze kaarten is de kans vrij groot dat we dat gaan overschrijden. Natuurlijk moeten we een slag om de arm houden met regionale verschillen en kan het op de ene plek beduidend natter zijn dan elders in het land. Vooral nu het weerbeeld in de aanloop naar de zomer vaker buiig van karakter gaat worden en het lokaal stevig kan plenzen terwijl het verderop droog blijft.

Wat luchtdruk en neerslag betreft worden de derde en vierde week van deze 30-daagse periode gekenmerkt door een gebrek aan significante afwijkingen in de weerkaarten. Dit kan duiden op grote onzekerheid in de verwachting of scherpe contrasten binnen een week, waardoor de afwijkingen onder de streep tegen elkaar wegvallen. Op de temperatuurkaart blijven wel noemenswaardige afwijkingen zichtbaar.

De eerste week is het kouder dan gemiddeld, tijdens de tweede week ligt ons land op de grens tussen zachte en koude lucht en pas voor de derde week verschijnen rode kleuren op de weerkaart in de buurt. Al is de afwijking op deze termijn beperkt tot slechts 1 à 3 graden en verdwijnt het signaal weer in de vierde week. 

Opvallend is dat het Middellandse Zeegebied continu warmer dan gebruikelijk naar voren komt met zelfs uitschieters richting 10 graden bovenop de klimaatgemiddelde temperatuur. Daarbij is het ook nog eens flink droger met 0 tot 30 millimeter minder dan gebruikelijk. Voor zon liefhebbende vakantiegangers die tijdens de meivakantie afreizen naar het zuiden is dat goed nieuws, maar er zit natuurlijk ook een minder leuk aspect aan deze ontwikkelingen. Als tijdens het voorjaar al een dusdanig neerslagtekort opbouwt, steekt droogteproblematiek tijdens de zomer razendsnel de kop op met alle gevolgen van dien. De Zwarte Zee en de Oostzee springen er ook tussenuit met een positieve temperatuurafwijking: een duidelijk effect van het zeewater in de modelberekeningen.

Foto omslag: