.

Vanaf dit weekend bouwt zich boven Scandinavië een hogedrukgebied op. Onder invloed van dit systeem draait de wind naar het zuidoosten tot oosten en komt de aanvoer van koudere lucht op gang. Zonder dat het overigens meteen winters koud wordt, want daarvoor is het echt nog te vroeg. Boven het oosten van Europa ligt namelijk nog geen 'reservoir' met koude lucht klaar. In de meest recente temperatuurpluim zien we dan ook weinig schokkende dingen...

Doordat écht koude lucht nog ontbreekt, kan een oostenwind uiteraard ook niet heel veel vorst naar West-Europa transporteren. Eenzelfde scenario zagen we vorig jaar rond deze tijd en ook in december was de wind toen soms oostelijk, zonder dat het echt koud kon worden. Volgende week kunnen we opnieuw met een vroege oostenwind te maken krijgen en gaan de temperaturen geleidelijk wat verder omlaag. 's Nachts zal het met name rond 15 november op steeds meer plaatsen tot lichte vorst (zogenaamde stralingsvorst) komen en overdag worden momenteel temperaturen verwacht tussen 5 en 8 graden. Even afgezien van eventueel hardnekkige mist. Dat is 1 á 2 graden onder het langjarig gemiddelde voor half november. Die afwijking naar beneden zien we ook terug in de temperatuurkaart voor volgende week:

Erg lang lijkt het 'Scandi-hoog' overigens geen stand te houden. Al in de tweede helft van volgende week lijkt het hogedrukgebied zich wat zuidwaarts te verplaatsen, waardoor de stroming in onze contreien meer zuidoost- tot zuidelijk wordt. Uit die hoek komt dan beduidend minder koude lucht onze kant op en is de kans groot dat ook de vorst in de nachten geleidelijk afneemt of zelfs verdwijnt. 

De laatste decade van november (21e t/m 30e) lijkt eveneens rustig te verlopen met veel invloed van hogedruk in onze nabijheid. Afhankelijk van de exacte positie van het hoog wordt de wind aan- of aflandig, wat wel veel uitmaakt voor het temperatuurverloop. Zou de wind opnieuw naar een oostelijke richting draaien dan zien we lagere temperaturen terug in de kaarten met een grote kans op lichte vorst in de nacht en ochtend. Overdag wordt het dan een graad of 5. Wanneer het hogedrukgebied nipt zuid of west van ons terecht komt en de wind vanaf zee waait, wordt het beduidend zachter. Dat scenario is dan vrijwel vorstloos met overdag 7 tot 12 graden. 

Het weerbeeld lijkt in beide gevallen tamelijk stabiel met weinig neerslag en een redelijk risico op mist. Een dag met (zeer) dichte mist kan er zomaar eens tussen zitten, maar dat is zeer kenmerkend voor de tijd van het jaar. Storingen houden zich vooral op boven het noorden van Scandinavië, Oost-Europa én ook boven de Middellandse Zee, waar waarschijnlijk een aparte tak van de straalstroom (sterke wind op 10 km hoogte) komt te liggen. Mede daardoor krijgt een iets te koud weertype in onze omgeving ook de voorkeur.

En dan verschijnt december al op de kalender, ofwel het begin van de meteorologische winter! Eén ding is meteen duidelijk als we naar de huidige kaarten kijken: een indicatie voor een krachtige weststroming met veel storingen, regen en wind blijft tot op heden volledig uit. De afgelopen jaren zagen we juist bij aanvang van december dat lagedrukgebieden het roer overnamen met zachte lucht... om vervolgens voor ten minste 6 tot 8 weken aan te houden. Dat is nu dus nog zeer de vraag.

Hogedruk lijkt de overhand te houden boven Europa met als 'hotspots' een potentieel hogedrukgebied op de Atlantische Oceaan en mogelijk eentje boven het vasteland van Europa. Tussen die twee systemen in vindt soms meer verstoring plaats met wat regen en wanneer de temperaturen lager uitvallen kan dat zomaar een keer winterse neerslag betreffen. Toch is écht winterweer op basis van de huidige kaarten ook niet aan de orde, doordat kou gewoonweg ontbreekt in grote delen van Europa. Overigens is Siberië wel bij vlagen al zeer tot extreem koud, maar dat ligt voorlopig ver buiten ons 'zichtveld'. De conclusie mag gerust zijn dat voor een vroege winter er nog héél veel moet gebeuren de komende weken...

Foto omslag: Jos Hebben