De laatste week van juli verloopt met koel zomerweer en geregeld valt een regen- of onweersbui. Vooral later deze week regent het langere tijd aaneengesloten en is het zomergevoel ver te zoeken. Vaak moeten we ’s middags genoegen nemen met 20 graden. Op de temperatuurkaart van het Europees weermodel bedraagt de afwijking voor de eerste week van deze 30-daagse -1 tot -3 graden. Eind juli is 21 tot 25 graden klimatologisch gezien gemiddeld. Daarmee komen we inderdaad op krappe 20’ers uit. De nachten hebben hier ook een aandeel in en trekken de gemiddelde temperatuur omlaag. In opklaringen daalt het kwik vooral in het binnenland naar 10 graden of zelfs wat minder.

Opvallend is dat het onverminderd heet blijft in het zuiden van Europa tijdens het slotstuk van de julimaand. In delen van Spanje, Italië, Griekenland en Turkije bedraagt de temperatuurafwijking in de meest extreme gevallen +3 graden. Waarden van 40 graden of meer zijn voorlopig dus nog niet verleden tijd. Gecombineerd met de droogte van afgelopen weken en lokale winden, zoals de Meltemi, kunnen bosbranden de kop op blijven steken in de regio.

De eerste en tweede week van augustus levert in Nederland en omstreken weinig tot geen verandering op. Een lagere luchtdruk dan gemiddeld blijft dominant in Noordwest-Europa. Oceaanstoringen trekken veelal langs de Britse Eilanden richting Scandinavië en Nederland krijgt hier een schampschot van mee. De neerslaghoeveelheden vallen hierdoor aan de hoge kant uit. Er komt 10-30 mm bovenop het klimaatgemiddelde van 20-29 mm voor de eerste 10 dagen (decade) van augustus. 

Het hogedrukgebied nabij de Azoren komt ook duidelijk naar voren op de kaart met de luchtdrukafwijking. Uitlopers hiervan kunnen het wisselvallige weer tijdelijk wegdrukken en als dat gebeurt beleven we een paar drogere dagen. Ook zogeheten trekruggen tussen storingen door, met tijdelijk een hogere luchtdruk en een sprong van de wind, zorgen voor drogere intermezzo’s.

In de zomerperiode valt neerslag hoofdzakelijk in de vorm van buien, waardoor lokale verschillen een punt van aandacht zijn. Over het algemeen wordt het neerslagtekort door het aanhouden van de wisselvalligheid in elk geval niet veel groter en hoeven we op dat vlak weinig problemen te verwachten. Dat is afgelopen zomers wel eens anders geweest met sproeiverboden en problemen met scheepvaart in de grote rivieren. Het natte voorjaar heeft ook een duit in het zakje gedaan en het grondwater is op veel plaatsen op peil.

De wind komt door deze luchtdrukverdeling vaak uit de west- of zuidwesthoek en de milde oceaanlucht zorgt voor gematigde temperaturen. De temperatuurkaart zoals we hierboven zagen, ziet er voor de tweede week (31 juli – 7 augustus) en derde week (7 -14 augustus) erg vergelijkbaar uit met hooguit ietwat kleinere temperatuurafwijking ten opzichte van het gemiddelde. 

De laatste week die we hier bespreken (14 – 21 augustus) laat ineens een signaal voor een ander luchtdrukpatroon zien met een hogere luchtdruk dan gemiddeld over het zuiden en centrale deel van Europa. De berekende afwijking van de neerslag en temperatuur is echter op deze termijn niet of nauwelijks significant te noemen. Een flinke omslag in augustus lijkt daarmee niet heel waarschijnlijk. De kans dat de zomer rustig voortkabbelt in Nederland is het de huidige weerkaarten een realistisch scenario.

Foto omslag: Henk Voermans