Zorgen Orioniden voor mooi schouwspel?

Zorgen Orioniden voor mooi schouwspel?

Raymond Klaassen
Raymond Klaassen
Raymond Klaassen 21 oktober 2022 09:00 uur
Laatste update: 22 oktober 2022 10:28 uur
2022 is niet het jaar van de vallende sterren. De meeste meteorenzwermen waren niet actief of piekten ongunstig. Mogelijk komt er nu wat verandering.

De Orioniden kunnen rond 22 oktober wat leven aan de nachtelijke hemel gaan brengen. Orioniden zijn snelle meteoren (gemiddeld 66 km/sec) die vaak een lichtend naspoor hebben. Orioniden zijn zo meestal iets langer zichtbaar, waardoor de kans net iets groter is dat je ze ziet.

Zaterdag 22 oktober om 10 uur in de ochtend piekt de zwerm volgens de berekeningen. Dat is ongunstig omdat het dan al licht is, maar in de aanloop naar de piek wordt er een acceptabel aantal meteoren verwacht.

In het onderstaande artikel lees je meer over het ontstaan van vallende sterren, zoals meteoren in de volksmond worden genoemd.

Wat zijn vallende sterren?

Andere zwermen helpen mee

De sterrenhemel op 22 oktober.(Bron hemel.waarnemen.com)

Tussen 04:00 en 07:00 uur worden er per uur 10 tot 12 meteoren van de Orioniden verwacht. Omdat er ook nog een aantal kleinere meteorenzwermen actief zijn, en er altijd wel wat sporadische meteoren zichtbaar zijn, kan het aantal vallende sterren oplopen naar 25 tot 35 per uur. Bewolking moet natuurlijk geen roet in het eten gooien en ook moet je niet op een te lichte plek gaan staan, omdat omgevingslicht hinderlijk is voor het waarnemen.

Opklaringen verwacht

De kans is vrij groot dat komende nacht, tijdens de nacht van vrijdag op zaterdag, van tijd tot tijd brede opklaringen boven ons land aanwezig zijn afgewisseld met overtrekkende wolkenvelden. Hierdoor is dus best een redelijke kans om het schouwspel waar te nemen. Lees de laatste weersverwachting in het Weerplaza weerbericht

Positief: de maan zal geen stoorzender zijn. De maanschijf is maar 12 procent verlicht en dat levert slechts een smalle maansikkel op.

Mocht je komende nacht niet kunnen kijken dan zijn ook de dagen na de piek interessant genoeg om in de nacht en vroege ochtend omhoog te kijken. Een meteorenzwerm trekt niet in een paar uur voorbij, maar levert vrijwel altijd een paar dagen verhoogde meteoren-activiteit op.

De eerstvolgende meteorenzwerm die de moeite waard kan zijn, wordt rond 14 december zichtbaar. De Geminiden trekken dan langs en de verwachting is dat ze minstens net zo actief kunnen zijn als de Orioniden.

Orioniden infosheet: klik op de afbeelding om een groot exemplaar te bekijken.

Ontstaan Orioniden

De Orioniden zijn het rechtstreekse gevolg van de komeet van Halley. Deze komeet draait ongeveer iedere 76 jaar een rondje om de zon. Tijdens zijn reis door de ruimte verliest de komeet kleine stofdeeltjes die in de baan van de komeet blijven zweven. Ieder jaar kruist de baan van de aarde de baan van de Halley komeet in oktober. De aarde vliegt dan als het ware door een stofwolk heen. Tijdens dat moment kunnen we de Orioniden zien. Een meteoor wordt zichtbaar als zo'n stofdeeltje tegen onze dampkring botst en verbrand.

In 2061 wordt de komeet van Halley waarschijnlijk weer zichtbaar met het blote oog.

Radiant

Meteorenzwermen danken hun naam aan het sterrenbeeld van waaruit ze lijken te komen. Dit punt noemen we de radiant. Bij de Orioniden ligt dit punt bij sterrenbeeld Orion. Het is niet zo dat als je gaat kijken je moet focussen op het sterrenbeeld Orion. De meteoren kunnen overal langs de hemel schieten. Als je het spoor van de vallende ster terug volgt dan komt die waarschijnlijk uit bij de knuppel die Orion in zijn hand heeft. Je hebt dan Orionid gezien! Kom je niet bij Orion uit dan was het een 'toevallige' meteoroor.

Het sterrenbeeld Orion. Johan-Bayer 1603

Deskundigen geven het advies om niet op Orion te focussen, maar juist op een donker deel van de hemel. De kans dat je wat ziet is dan groter.

Wie was Orion?

Orion was in de Griekse mythologie een jagende reus. Over hem zijn meerdere verhalen bekend waarbij vaak een schorpioen is betrokken. In een van die verhalen schept Orion op tegen Artemis de godin van de jacht. Hij zegt dat hij alle dieren van de wereld gaat vermoorden. Gaia de godin van de Aarde hoort dit en wordt enorm boos, waarop zij een gigantische schorpioen op Orion afstuurt.

Er volgt een heroïsch gevecht en Orion verliest. Orion wordt uit respect als sterrenbeeld aan de hemel geplaatst en ook de schorpioen krijgt een plekje, maar wel zo dat ze elkaar nooit meer zullen zien. Op aarde kunnen we de twee sterrenbeelden ook nooit tegelijkertijd waarnemen. Als Orion op komt verdwijnt de Schorpioen onder de horizon.

Foto boven artikel: Chris Schuil

Files en vertragingen