Na een februari maand die beduidend zachter dan gebruikelijk is verlopen, is het koude weer helemaal terug in de Oekraïne.

Onder de vleugels van een krachtig hogedrukgebied boven het oosten van Europa gaat het komende nacht fors afkoelen in Oekraïne. De temperatuur daalt naar -6 tot lokaal -14 graden en dat is zeer koud voor iedereen die niet de beschikking heeft over een warme plek. Het gevaar voor onderkoeling is bij dergelijke temperaturen zeer groot. In Kharkiv en Izium, in het oosten van Oekraïne, worden de laagste temperaturen verwacht. In Kiev is het komende nacht -7 graden, maar ook in het westen in onder andere Lviv is het -8 graden. In de wind ligt de gevoelstemperatuur nog enkele graden lager.

Aan deze kou komt voorlopig geen eind. Zaterdag blijft het in het oosten van Oekraïne de hele dag vriezen, elders komt het kwik ’s middags 1 tot 4 graden boven nul uit. De zon schijnt van tijd tot tijd en het blijft droog. In de nacht naar zondag is het iets minder koud dan de komende nacht, doordat vanuit het noordoosten uitgestrekte wolkenvelden over het land trekken. Met temperaturen overal enkele graden onder nul blijft het echter wel vriezen.

Na het weekend blijft het in de nachten licht tot matig vriezen met minima van -2 tot -8 graden. Overdag loopt het kwik op naar +3 graden in het oosten tot 10 in het westen. Halverwege volgende week stroomt koudere lucht over Oekraïne en wordt het ’s middags slechts 0 tot 5 graden met in de nachten weer kans op temperaturen in de buurt van de -10 graden.

Oekraïne ligt zuidelijker dan Nederland en heeft een relatief vochtig landklimaat. De winters zijn koud en de zomers juist zeer warm. De beelden lieten de afgelopen dagen al regelmatig sneeuw zien, maar gelukkig blijft het de komende tijd droog. In Kiev zijn temperaturen van een graad of 5 overdag gebruikelijk in maart en nachtelijke vorst is voor Oekraïne in maart heel gewoon.

In het oosten van Europa en dan met name een gebied waar een deel van Rusland, Wit-Rusland en de Oekraïne zich bevinden zijn er twee periodes in het jaar dat een groot deel van het landschap verandert in een moerassige, zompig en  modderig gebied. Dit is aan het begin van de lente en een deel van de herfst. Zo'n periode wordt in het Russisch Raspoetitsa genoemd hetgeen zee van modder betekent.

De oorzaak van deze modderige omstandigheden is de opbouw van de bodem in het gebied. Onder de toplaag die uit allerlei sedimenten bestaat bevindt zich een dichte kleilaag die geen water doorlaat. Wanneer in de winter sneeuw en ijs gaat smelten ontstaat er een verzadigde toplaag. De grond wordt moerassig en blubberig en onverharde wegen worden onbegaanbaar. In de herfst zorgt overvloedige regenval juist voor de modder.

Op recente beelden uit Oekraïne waren soms tanks te zien die vast zaten in de modder, een rechtstreeks gevolg van de Raspoetitsa. Nu de vorst in delen van het land gaat overheersen zal de ondergrond weer deels kunnen bevriezen en mogelijk er voor kunnen zorgen dat zwaar materieel zich makkelijker kunnen verplaatsen.

Hoe het winterweer invloed gaat hebben op de strijd is niet aan te geven. Uit eerdere oorlogen is wel gebleken dat extreme kou en hitte invloed hebben op het moraal en de gezondheid van iedereen. In de Tweede Wereldoorlog konden de Duitsers door de Raspoetitsa niet verder oprukken en strandden zij in de moerassen.  Ook het materieel presteert wisselend, afhankelijk van de weersomstandigheden. Satellieten hebben uiteraard baat bij helder weer. Sommige militaire systemen laten bij extreme kou meer problemen zien.

Thumnail: Adobestock Alonaphoto