Eerste lokale ijsdag van de winter

Eerste lokale ijsdag van de winter

Rico Schröder
Rico Schröder
Rico Schröder 9 december 2022 16:09 uur
Laatste update: 9 december 2022 16:11 uur
In Eelde kwam de temperatuur vandaag niet boven het vriespunt uit en dat betekent de eerste lokale ijsdag van het winterseizoen.

Lokale ijsdag is vroeger dan gebruikelijk

De eerste lokale ijsdag, waarbij de temperatuur de gehele dag onder het vriespunt blijft, is daarmee vroeger dan gebruikelijk. Normaal valt de eerste lokale ijsdag in ons huidige klimaat op 19 december.

In Eelde werd het vandaag maximaal -0,2 graden. Tot de eerste officiële ijsdag is het nog niet gekomen. In De Bilt werd het vandaag maximaal 2,2 graden.

De laatste keer dat het de hele dag ergens in het land bleef vriezen is bijna een jaar geleden. Op 26 december 2021, tweede kerstdag, bleef het kwik in het noordoosten de hele dag onder nul. 

Vorig jaar op 22 december de eerste lokale ijsdag

Vorig jaar bleef de temperatuur op 22 december voor het eerst de hele dag onder het vriespunt. In Eelde werd het toen niet warmer dan -0,8 graden. Ook in Heino (Overijssel), Marknesse (Flevoland), Hoogeveen (Drenthe), Leeuwarden (Friesland) en Nieuw-Beerta (Groningen) bleef het de hele dag vriezen.

In de winter van 2020-2021 bleef de temperatuur op 10 december voor het eerst ergens in het land de hele dag onder nul. In Hupsel (Achterhoek) bleef het vriezen met -0,2 graden als maximumtemperatuur. De winter daarvoor bleef het kwik pas op 21 januari de hele dag onder nul en in de winter van 2018-2019 kon op 22 januari de eerste ijsdag worden genoteerd. 

De meest vroege lokale ijsdag werd op 30 oktober 1940 gemeten. In Maastricht werd het toen niet warmer dan -0,2 graden. De meest late lokale ijsdag staat ook op naam van Maastricht. Op 5 april 1911 werd het niet warmer dan -0,5 graden.

Elke winter wel ergens een lokale ijsdag

Er is nog nooit een winter geweest waarbij het op geen enkel KNMI-meetpunt tot een ijsdag kwam. De winter van 2019-2020 kwam echter wel heel dichtbij met alleen in het Limburgse Ell op 21 januari 2020 een ijsdag. Het was toen niet alleen die ene dag, maar het was met -0,1 graden ook heel nipt een ijsdag.

Normaal drie tot elf ijsdagen

In de klimaatperiode 1991-2020 zijn drie tot elf ijsdagen heel normaal en de meeste ijsdagen komen in het oosten en noordoosten voor. Gemiddeld blijft het kwik in Nieuw-Beerta (Groningen) op elf dagen beneden het vriespunt. Op het meetpunt Twente (Overijssel) komen gemiddeld gezien negen ijsdagen voor met een maximumtemperatuur het hele etmaal onder nul. Op het hoofdstation in De Bilt komen gemiddeld zes ijsdagen in het winterhalfjaar voor. 

Veruit de meeste ijsdagen in het winterhalfjaar werden genoteerd in de winter van 1947. Van november 1946 tot en met maart 1947 bleef de temperatuur in Eelde op maar liefst 61 dagen het hele etmaal onder nul. Het record voor De Bilt staat op 49 ijsdagen.

Foto omslag: Nico Vink

Files en vertragingen