Herfst was zonnig, droog en op drie na zachtste sinds 1901

Herfst was zonnig, droog en op drie na zachtste sinds 1901

Wilfred Janssen
Wilfred Janssen
Wilfred Janssen 1 december 2020 11:29 uur
Laatste update: 1 december 2020 13:48 uur
De meteorologische herfst is in ons land zeer zacht, zonnig en droog verlopen. Met een gemiddelde temperatuur van 11.9 graden kwam afgelopen herfst op de vierde plaats uit.

Vierde plaats in top-10 zachtste

De gemiddelde temperatuur in De Bilt was 11.9 graden, tegenover 10.6 graden gemiddeld. De hoge gemiddelde temperatuur komt vooral door de zeer zachte novembermaand, die liep ongeveer 2.3 graden warmer dan gemiddeld. Ook september en oktober verliepen te zacht. Slechts drie keer sinds de metingen in 1901 was de meteorologische herfst zachter verlopen dan in dit jaar. Koploper is het najaar van 2006 met een gemiddelde temperatuur van 13.6 graden.

In De Bilt zijn afgelopen herfst zeventien warme dagen gemeten, normaal zijn dit er twaalf. Er werd ook één zomerse dag meer dan gemiddeld geregistreerd, drie stuks, en met één tropische dag was dat ook vaker dan gemiddeld. Wat vorst betreft heeft de herfst ondergepresteerd. Op de laatste twee etmalen is vorst waargenomen, normaal zijn dit er zeven. Matige vorst kwam niet voor in De Bilt.

Opvallende temperatuurrecords

In de herfst hebben we opmerkelijke temperatuurrecords kunnen noteren. Zo werd de hoogste herfsttemperatuur ooit gemeten in ons land. In Gilze-Rijen werd het op 15 september maar liefst 35.1 graden, ook de hoogste septembertemperatuur ooit gemeten in ons land. In De Bilt werd geen alltime temperatuurrecord voor de herfst gebroken op die dag, maar wel de meest late tropische dag in een jaar.

Zonsopkomst weerribben Giethoorn, foto Gerrit Bril

De maand november ging ook extreem zacht van start. Op 1 november werd het al ruim 17 graden in de late avond, een dag later was het zelfs 19.3 graden op het warmste moment van de dag. Niet eerder sinds de metingen was het zo warm in november.

Ook kende de herfst een opvallend lange reeks aaneengesloten dagen met 10 graden of meer in De Bilt. Pas voor het eerst op 20 november wist het kwik geen 10 graden te halen. Niet werd alleen een recordlange reeks beëindigd, maar was het ook de meest late datum na de zomer met een maximumtemperatuur onder 10 graden.

Verder zijn afgelopen najaar vijf officiële warmterecords gebroken. Dit was op 15 september, 21 oktober en op 2, 9 en 18 november. Tot kouderecords kwam het deze herfst niet.

Herfst was droog, maar verschillen waren groot

Weert Limburg Nederland, foto Jos Hebben

Met gemiddeld over het land ongeveer 210 millimeter neerslag is de meteorologische herfst dit jaar aan de droge kant verlopen. In een gemiddelde herfst valt ongeveer 245 millimeter gemiddeld over het land. De verschillen waren wel enorm. In delen van Noord-Holland is deze herfst 350 millimeter gevallen, terwijl in delen van Limburg over de gehele herfst 'maar' 110 millimeter viel. Door het warme zeewater zijn grote verschillen tussen de kustregio's en het diepe binnenland vrij normaal in deze tijd van het jaar.

Verhoudingsgewijs viel de meeste neerslag in oktober. Van de herfst was dat de enige te natte maand van de drie najaarsmaanden. Zowel september als november verliepen op veel plaatsen een stuk droger dan gebruikelijk.

Ondanks sombere oktober toch zonnige herfst

Daar waar de maand september nog een uitblinker was wat zonneschijnduur betreft, verliep oktober juist erg somber. November was daarentegen weer een zonnige maand, waardoor de hele herfst toch als zonnig in de boeken verdwijnt.

Gemiddeld over het land scheen de zon ongeveer 375 uur. In een gemiddelde herfst schijnt de zon ruim 50 uur minder. De zon was het vaakst in het zuiden te zien met regionaal meer dan 400 zonuren. 

Files en vertragingen