Misschien denkt u wel, daar heb je ze weer met hun witte kerst, maar wist u dat alle meteorologen in deze tijd van het jaar in vrijwel elke gesprek dat ze voeren met niet-collega’s de vraag krijgen: “Krijgen we nog een witte kerst?”

Daarom toch nog maar eens mijn laatste inzicht op basis van de meest recente pluimberekeningen van het Europees model.

Het zal u niet ontgaan zijn dat de winter ver weg is. Een strakke zuidwestelijke wind voert zachte lucht aan. De temperatuur ligt ruimschoots boven het vriespunt. Het kwik stijgt in de middag zelfs naar 12 of 13 graden. Bij deze waarden zijn muts en handschoenen overbodig. Wel zien we dat we na het weekend op de grens tussen zeer zachte en duidelijk koudere lucht komen te zitten. Terwijl in de zuidelijke provincies de temperatuur soms behoorlijk kan oplopen, blijft het kwik in de noordelijke helft van het land soms merkbaar achter.

Woensdag lijkt nog één keer de zachte lucht een groot deel van het land in zijn greep te krijgen. In het zuiden van het land zijn temperaturen tot 13 graden mogelijk. De koude lucht ligt echter heel dichtbij. Mogelijk weet de zachte luchtmassa nog kortstondig tot Friesland en Groningen door te dringen, maar het kwik kan die dag in het noorden misschien ook wel blijven steken bij een waterkoude 5 graden. De onzekerheid wat betreft de details zijn woensdag erg groot. Na woensdag lijkt de koudere lucht dan toch echt overtuigend naar het zuiden af te zakken. Met maximumtemperaturen rond 5 of 6 graden, ligt de temperatuur rond de norm voor eind december. Tijdens de nacht en vroege ochtend zal het meestal afkoelen tot rond het vriespunt. Ondanks dat de neerslagkans sterk lijkt af te nemen, blijft een enkele bui nog steeds mogelijk. Misschien dat er lokaal zelfs wat hagel of natte sneeuw valt. De kans op een sneeuwdek is en blijft echter erg klein, dus het is nog altijd zeer waarschijnlijk dat de Kerst groen gaat verlopen.

Ondanks dat het nog heel ver vooruit is, heeft het er alle schijn van dat zachte lucht uit Zuid-Europa op de laatste dagen van december niet meer tot ons land weet door te dringen. De weerkaarten voor de dagen na Kerst zien er zelfs behoorlijk pittig uit. Een koud lagedrukgebied lijkt dan namelijk vanaf IJsland naar het zuidoosten af te zakken. Waar de kern van het lagedrukgebied precies gaat terechtkomen is nu nog een groot vraagteken, maar dit heeft wel grote gevolgen voor het weerbeeld en de temperatuur in ons land. Bij een sterke wind vanaf zee zal het guur zijn met enkele winterse buien, is de wind minder sterk of waait deze zelfs vanaf het continent, dan is het misschien wel koud genoeg voor sneeuwval. Het is nog allemaal heel ver weg, maar we houden het in ieder geval scherp in de gaten. Als er aanleiding toe is, geven we één dezer dagen ook weer een update over de ontwikkelingen vanaf aanstaande donderdag.

Weerkaart voor aanstaande zondag, 27 december om 13:00 uur. Volgens de berekeningen van de meeste weercomputers is en actief lagedrukgebied tegen die tijd vanaf IJsland afgezakt richting de Noordzee. Koude lucht (blauwe gebied boven de Britse Eilanden geeft aan dat het op 1500 meter ruim 10 graden onder nul is), trekt langzaam onze kant op. Er volgt een guur weertype, mogelijk met winterse buien.

Sinds 1901 houdt het KNMI bij of Kerstmis met sneeuw is verlopen of niet. De definitie witte kerst is erg strak omschreven. Een witte kerst gaat ook alleen de boeken in als er in De Bilt sneeuw ligt en dan ook op beide dagen. Het sneeuwdek moet gesloten zijn. Zodra er ook maar een beetje grond te zien is in de waarneemtuin wordt er een streep gezet door de witte kerst.

Op basis van deze definitie is er in ruim honderd jaar slechts 8 keer een witte kerst geweest:

1906, 1938, 1940, 1950, 1964, 1981, 2009 en 2010.

De laatste keer was in 2010. Een witte kerst is dus best zeldzaam in Nederland.