Modelbespreking: einde hittegolf ook einde zomer?

Modelbespreking: einde hittegolf ook einde zomer?

Alfred Snoek
Alfred Snoek
Alfred Snoek 15 augustus 2022 14:59 uur
Laatste update: 16 augustus 2022 11:22 uur
De temperaturen gaan omlaag, de zon schijnt minder vaak en er volgt een aantal buien.

Einde hittegolf

Afgelopen vrijdag was er regionaal sprake van een hittegolf en nadat zaterdagochtend het kwik in De Bilt te grens van 25 graden had bereikt, was er sprake van een landelijke hittegolf. Toch lijkt er één dezer dagen een einde te komen aan de 30ste landelijke hittegolf sinds 1901.

De landelijke hittegolf is nog niet voorbij. Toch zijn in het noorden van het land überhaupt een paar weerstations waar er nog geen officiële hittegolf is waargenomen. In het zuiden en oosten van het land duurde het overigens wel heel erg lang voor de magische grens van 25 graden werd overschreven. Zo was meetpunt Arcen vandaag zelfs één van de minst warme meetpunten, iets dat vaak wel anders is zoals uit dit artikel blijkt.

Bewolking en buien

Bevonden we ons vorige week nog onder de vleugels van een krachtig hogedrukgebied, inmiddels is de luchtdruk een stuk lager en bepalen (thermische) lagedrukgebieden het stromingspatroon in West-Europa. Hierdoor is er inmiddels meer bewolking aanwezig en sinds zondagavond zijn er ook weer regionaal een paar buien actief in Nederland. Ondanks dat we ons nog altijd in van oorsprong zeer warme lucht bevinden, Beinvloeden wolken en buien wel de temperatuur. In De Bilt was deze maandag de temperatuur nog opgelopen tot iets meer dan 25 graden waardoor de landelijke hittegolf nog niet voorbij is. In Limburg, het oosten van Brabant en het Rijnmondgebied was de temperatuur halverwege de middag nog niet boven de 25 graden uitgekomen. 

Pas in de loop van de middag, toen het wolkendek een beetje brak en de zon voorzichtig doorbrak, steeg het kwik ook in deze delen van het land nog (net) naar zomerse waarden.

Nederland was vanmorgen niet zo duidelijk zichtbaar als de voorbije dagen. Een gebied met bewolking lag over het land en plaatselijk waren ook enkele (onweers)buien actief.

Zomerse dinsdag

Ondanks dat ook morgen enkel op de rand van de Europese weerkaart de luchtdruk hoog is, blijven de meeste buiengebieden dinsdag op afstand. Met geregeld zon loopt de temperatuur dan ook weer op naar 25 tot 30 graden. De landelijke hittegolf duurt inmiddels acht dagen. Een record is dat bij lange na niet.

Op de weerkaart van vandaag (maandag 15 augustus) zien we hogedrukgebieden op de rand van de kaart en lagedrukgebieden die duidelijk meer invloed weten uit te oefenen op onze omgeving. De temperaturen zijn nog altijd aan de hoge kant maar van tropische hitte is door meer bewolking inmiddels geen sprake meer.

Dinsdag valt het met de buiigheid in ons land erg mee. Boven Frankrijk vormen zich wel gemakkelijk regen- en onweersbuien die zich woensdag (samen met het bijhorende lagedrukgebied) ook richting Nederland begeven. Overigens is het in vrijwel heel Europa warm, zelfs in het hoge noorden.

Nieuwe buien

Woensdag zien we een (hoogte)laag vanuit het zuidwesten dichterbij komen. De daaraan gekoppelde bewolking en buien schuiven gedurende de dag van zuid naar noord over het land. Zowel aan de voor- als achterzijde van de buiencluster breekt de zon dan ook nog even door. Of het op tijd is om in De Bilt de maximumtemperatuur nog boven de 25 graden uit te laten komen is maar zeer de vraag. Zeer waarschijnlijk komt er dan ook woensdag een einde aan de landelijke hittegolf. De buien die over ons land trekken hebben dit keer een wat meer overtuigend karakter. Dat wil zeggen, dat ten opzichten van de buien die gister en vandaag zijn gevallen, meer plaatsen daadwerkelijk een serieuze hoeveelheid regenwater gaan opvangen. Uiteraard maakt dit absoluut geen einde aan de droogte.

Azorenhoog of IJslandlaag

Later in de week blijft het wat wisselvallig met zo af en toe een regen- of onweersbui. De temperatuur zal daarbij dalen tot rond een graad of 22. Dat is voor deze fase van augustus overigens een vrij normale waarde. Op de weerkaart zien we dan twee belangrijke spelers. Een lagedrukgebied in de buurt van IJsland en een hogedrukgebied nabij de Azoren. Dit is een luchtdrukverdeling die heel normaal is, maar die we de afgelopen maanden nauwelijks hebben gezien. 

Een actief lagedrukgebied even ten zuiden van IJsland en een Azorenhogedrukgebied. Een zeer gebruikelijke luchtdrukverdeling voor West-Europa. Het zorgt voor gematigd zomerweer. Toch lijkt deze situatie niet heel lang aan te houden.

Bij het Europese ECMWF model lijkt het IJslandse lagedrukgebied tijdelijk een prominente rol te krijgen. Daardoor kunnen we in West-Europa een aantal duidelijk minder warme dagen verwachten met soms ook wat buien. Op de langere termijn neemt echter het Azorenhoog het stokje over en stappen we weer over op het stromingspatroon dat we de afgelopen weken en maanden hebben gezien. Het Azorenhoog komt namelijk een stuk noordelijker te liggen en zal ervoor zorgen dat gebieden met bewolking en regen op ruime afstand blijven. De nog altijd sterke augustuszon zal vervolgens de rest doen en zeker bij een aflandige wind is er dan ook niet veel voor nodig om de temperaturen in ons land op te laten lopen naar zomerse waarden van tenminste 25 graden.

Ook de weerkaarten van het Amerikaanse NCEP/GFS laten de twee belangrijke druksystemen zien. Het enige verschil is dat de invloed van het IJslandse lagedrukgebied veel minder sterk lijkt te zijn. Een koele westenwind met aanvoer van enkele regenstoringen heeft volgens de Amerikaanse weercomputers vrijwel geen kans van slagen. Aankomend weekend zorgt een uitloper van het Azorenhoog al voor droog weer met geregeld zon. Het is dat de wind nog deels vanaf de Noordzee waait waardoor de temperaturen niet al te hoog lijken uit te komen, maar aangenaam is het zeker. Na het weekend zien we ook bij NCEP/GFS de verdere opbouw van hogedruk boven de Britse Eilanden, de Noordzee en het zuiden van Scandinavië waardoor we ook op basis van de laatste uitvoer van dit weermodel een zomers slot van augustus mogen verwachten.

De pluim met daarin de kans op een bepaalde windrichting zien we een duidelijke voorkeur voor west- of zuidwestenwinden tussen vrijdag en maandag. Daarna kiest het gros van de 50 modelberekeningen toch weer voor een windrichting tussen noord en oost met daarbij zonnig droog en (vrij) warm weer.

Files en vertragingen