Modelbespreking: grijs met kouder slot van de week

Modelbespreking: grijs met kouder slot van de week

Roosmarijn Knol
Roosmarijn Knol
Roosmarijn Knol 28 november 2022 11:06 uur
Laatste update: 28 november 2022 12:48 uur
De zon delft vaak het onderspit en daarbij krijgen we mogelijk verderop in de week met lage temperaturen te maken. Hoe ver reikt de koude lucht?

Bewolking weet nauwelijks van wijken

De laatste dagen van de novembermaand heeft de zon veel concurrentie van hardnekkige bewolking. Op maandag valt nog geregeld regen of motregen uit de wolkendeken, maar in de avond en nacht naar dinsdag wordt het droger. Het waait daarbij nauwelijks uit een zuidwestelijke richting. Zodra het 's nachts opklaart, kan door de hoge luchtvochtigheid in rap tempo nevel of mist tot ontwikkeling komen. Dinsdag zal hierdoor op sommige plaatsen al ronduit grijs en nevelig beginnen. De hoge resolutie modellen Harmonie en ICON-D2 laten aan het begin van de middag nog veel lage bewolking in de verwachting zien, wat aangeeft dat de zon met moeite de mist en nevel kan laten optrekken. Het westen en noordwesten maakt de grootste kans op een herfstzonnetje.

Omslag naar gure oostenwind

Vanaf woensdag krijgen we met een draaiing van de wind te maken. Een hogedrukgebied boven Rusland breidt zijn invloed uit in westelijke richting en hierdoor klapt in Nederland de wind om naar een oostelijke of noordoostelijke richting. In sommige weermodellen komt een aparte kern van een nieuw hogedrukgebied boven Scandinavië tot ontwikkeling. De ietwat wisselende positie van deze locatie levert enige spreiding van de verwachte windrichting op.

In de onderstaande pluim van het Europese weermodel is aan de paarse en blauwe kleuren vanaf woensdag in ieder geval goed te herkennen dat het signaal voor deze oostenwind wel vrij sterk is. 

Berekende verdeling van de windrichting de komende 15 dagen.

Het Amerikaanse GFS weermodel laat een vergelijkbaar patroon zien met een hoge luchtdruk (rode en oranje kleuren in onderstaande afbeelding) boven Noord-Europa. Donderdagmiddag veroorzaakt dit een oostenwind in Nederland. Gaat de temperatuur daardoor ook flink naar beneden getrokken worden? Daarvoor moet de meegevoerde luchtsoort natuurlijk ook behoorlijk koud van karakter zijn en ver genoeg naar het westen uitbreiden. De temperatuurkaart voor vrijdagmiddag van hetzelfde weermodel geeft in de koudste gebieden rond het middaguur temperaturen onder -10 graden aan. Deze uitloper van koude lucht komt geleidelijk dichterbij en passeert grofweg tijdens het weekend onze landsgrenzen.  

Luchtdruk en windrichting donderdag 12:00 uur lokale tijd. Rood is hoge luchtdruk en blauw is een lagere luchtdruk. Bron: GFS

Temperatuur op 2 meter. Vrijdag 12:00 uur lokale tijd. Koude lucht vanuit Oost-Europa wordt meegevoerd naar Nederland. Bron: GFS

Temperatuurdaling gedurende de week

Tijdens het tweede deel van de werkweek gaat het merkbaar afkoelen door deze omslag. Van temperaturen overdag onder nul is vooralsnog zeker geen sprake. Donderdag is het maximaal 5 à 6 graden en vrijdag is de middagtemperatuur gedaald naar 3 à 4 graden. De oostenwind neemt daarbij in kracht toe en is vaak matig met 3 of 4 Beaufort, waardoor de gevoelstemperatuur nog lager uitvalt. Door de hoge stand op de barometers is van veel neerslag geen sprake. Hooguit een spatje regen uit de dikkere wolkenlagen en mogelijk wat natte sneeuw op het moment dat het verder begint af te koelen. Van een voluit zonnig weerbeeld is geen sprake, want bewolking blijft vaak dominant aanwezig.

Het hogedrukgebied werpt een blokkade op en de straalstroom wordt hierdoor afgebogen. Lagedrukgebieden duiken naar het zuiden en komen in het Middellandse Zeegebied terecht, waar ze relatief snel door de toename van de windsnelheid hogerop in de atmosfeer passeren. Door dit scherpe contrast tussen Noord- en Zuid-Europa kan de oostenwind nog wat verder aangezwengeld worden.

In de nachten blijft de temperatuur net boven het vriespunt, maar tijdens het weekend als de koudste lucht ons land heeft bereikt komt het regionaal zeer waarschijnlijk wel tot lichte vorst, zoals ook zichtbaar wordt in de pluim voor het oosten van ons land.

Temperatuurpluim voor het oosten van Nederland. Tijdens het weekend daalt de temperatuur 's nachts onder het vriespunt. Op de langere termijn is de spreiding groot.

Foto omslag: Jos Hebben

Neerslagverwachting Harmonie

Bekijk hieronder de neerslagverwachting van het Harmonie weermodel voor de komende 48 uur. Meer weerkaarten bekijken doe je op I'm Weather

Files en vertragingen