Modelbespreking: grote verschillen door kleine dingen

Modelbespreking: grote verschillen door kleine dingen

Wilfred Janssen
Wilfred Janssen
Wilfred Janssen 25 juli 2022 13:37 uur
Laatste update: 25 juli 2022 14:26 uur
Het weer verloopt deze week verre van spectaculair in ons land. Toch is de verwachting nog niet zo makkelijk. Je leest het in deze modelbespreking.

Het weer in Nederland is deze week betrekkelijk rustig. Geen extreme hitte en geen zware buien, ook overdreven nat weer of het snel verscherpen van aanwezige droogte is niet aan de orde. Als we wat dieper graven in de verwachting voor deze week is het echter zo makkelijk nog niet. Kleine dingen zorgen voor grote verschillen in het weerbeeld.

Tijdstip buien bepaalt temperatuur dinsdag

Een lagedrukgebied boven het zuiden van Scandinavië bepaalt zowel maandag als dinsdag het weer in ons land. Maandag trekt een koufront van west naar oost, waardoor koelere lucht over onze omgeving uitstroomt. In de loop van dinsdag(ochtend) komt daar nog een occlusiefront achteraan. In twee stappen draait de wind van zuidwest naar west om vervolgens van west naar noordwest te draaien. Achter het occlusiefront trekt daardoor zelfs nog koelere lucht ons land binnen vergeleken met de lucht achter het koufront maandag. Daardoor heeft dit occlusiefront meer eigenschappen van een koufront dan een klassiek occlusiefront.

Heel klein verschil tussen de berekeningen, maar met grote gevolgen voor de temperatuur.

Langs dit occlusiefront ontstaan in de loop van dinsdagochtend diverse buien, maar de intensiteit van de buien hangt af van het precieze tijdstip waarop het front over ons land trekt. Kijkend naar de berekeningen van GFS en ECMWF, en de daaraan gekoppelde lokale berekeningen zoals het Harmonie- en WRF-model, dan passeert het front een stuk trager dan de berekeningen van onder andere de Duitse modellen zoals ICON en ICON-D2. 

Het gevolg is dat in het langzaamste scenario de buien wat pittiger uitpakken en de hoogste temperaturen vóór de buien uit worden gehaald. In het andere scenario stellen de buien qua intensiteit en neerslaghoeveelheden niet veel voor en wordt het juist ’s middags het warmst in het zuiden van het land.

Ook woensdag is timing belangrijk

Woensdag is een dag waarbij op weergebied niet zo veel te beleven valt. Een hogedrukgebied boven de Britse Eilanden verplaatst zich in de loop van de dag langzaam tot boven onze omgeving. De wind draait via noord naar meer noordoostelijke richtingen, maar is ook zwak. Vorming van grote stapelwolken wordt door het hogedrukgebied behoorlijk onderdrukt, een zonnige dag zou je zeggen…

Flink wat spreiding in temperatuur de komende periode. Vaak door verschil in timing met buien, later in de week ook door verschillen in weerpatroon.

Een lagedrukgebied trekt woensdag ook langzaam vanaf de Atlantische Oceaan richting de Golf van Biskaje. Rondom dit lagedrukgebied is veel bewolking aanwezig. Dunne hoge bewolking trekt woensdag in de loop van de dag al vanuit het zuidwesten over ons land, maar de vraag is hoe dik die bewolking uiteindelijk wordt. Opnieuw zijn het GFS, ECMWF en aanverwante modellen vrij snel met het uitbreiden van deze vrij dikke hoge bewolking richting het noorden. Dit drukt de maximumtemperatuur en het weerbeeld is vanzelfsprekend minder zonnig. De Duitse modellen zijn wederom langzamer en laten een zonniger beeld zien met iets hogere temperaturen. Ook binnen het ECMWF is veel spreiding aanwezig. Voor het midden van ons land ligt de spreiding in de temperatuurpluim tussen 18 en 23 graden. Een behoorlijk verschil op deze korte termijn.

Klein, maar lastig lagedrukgebied

Donderdag, vrijdag en in het weekend bepaalt een klein lagedrukgebied boven Centraal-Europa het weer in ons land. In de berekeningen van alle modellen is dit lagedrukgebiedje duidelijk te herkennen. Ook lijken de berekeningen het nagenoeg eens te zijn over de koers en de treksnelheid. De verwachting lijkt daarmee grotendeels zeker, maar dat is het verre van. De oorzaak daarvan ligt bij een samenspel tussen een thermisch lagedrukgebied, een lagedrukgebied vanaf de Atlantische Oceaan en een verstoring op enkele kilometers hoogte.

Wat gebeurt donderdag precies? Een lagedrukgebiedje trekt vanaf de Atlantische Oceaan langzaam Frankrijk binnen. Dit lagedrukgebied hangt samen met een verstoring op enkele kilometers hoogte in de atmosfeer, maar de samenhang wordt steeds minder gunstig. Tegelijkertijd trekt een thermisch lagedrukgebied vanuit Spanje het zuiden van Frankrijk binnen. Dit thermisch lagedrukgebied vindt de samenhang met de storing in de bovenlucht, waardoor dit systeem zelfs intensiverend richting Tsjechië trekt. Rondom dit lagedrukgebied ontstaan vervolgens behoorlijk wat buien, waarvan restanten of uitlopers ons land kunnen bereiken.

Waait de wind dit weekend uit het (noord)oosten, of juist het noord(westen)? Ook daarin veel spreiding.

De hoeveelheid bewolking en eventuele buien zijn vrijdag en in het weekend allesbepalend voor het weerbeeld en de daarbij behorende temperaturen. Zoals gezegd is de spreiding binnen de hoofdberekeningen tussen de diverse weermodellen niet groot, maar in de pluimgrafieken is een enorme onzekerheid te zien. Een andere koers van het lagedrukgebied, wel of geen interactie tussen de storing hoger in de lucht en het thermisch lagedrukgebied of een combinatie van beide zorgt voor deze onzekerheid. Een kleine koerswijziging van een paar honderd kilometer of een timingsverschil van enkele uren heeft grote gevolgen voor het weerbeeld in grote delen van West- en Centraal-Europa.


Omslagfoto: Marjan den Boer

Files en vertragingen