Al enkele dagen bevinden we ons onder een dik pak stratus en lage bewolking. Dat maakt het weer er niet bepaald interessanter op, op een knipoog van de zon vanmiddag na. Aan die situatie gaat wel iets veranderen, want vanaf dinsdagmiddag moeten vanuit het oosten steeds meer opklaringen binnentrekken. Dan komt de zon van tijd tot tijd dus tevoorschijn, al zullen met name het westen en noorden ook dan nog wel grotendeels grijs blijven.

De nacht naar woensdag belooft met opklaringen een stuk kouder te worden dan voorgaande nachten. In het zuidoosten zijn boven het nog aanwezige sneeuwdek minima mogelijk van -5 of -6 graden. Daarbij staat er nauwelijks wind en de lucht is tamelijk vochtig. Dit betekent een flink toenemende kans op vorming van mist. Waar de opklaringen exact ontstaan moeten we op deze termijn afwachten, maar in die gebieden kan zich gemakkelijk een dikke laag mist vormen. Die woensdag overdag wellicht ook nauwelijks oplost. De vorming van mist in de koudste gebieden zien we ook mooi terug op kaart hieronder.

Woensdagmiddag neemt in het noordwesten de bewolking al toe en in de avond raakt het overal bewolkt en volgt af en toe neerslag. Er nadert namelijk een frontale zone met aan de achterzijde draaiing van de wind, waardoor de temperaturen omhoog gaan. Toch laat de koude luchtlaag onderin de atmosfeer zich niet zomaar verdrijven. Zeker in de zuidoostelijke helft ligt de temperatuur bij aanvang van het neerslaggebied rond of iets onder 0 graden en daarmee neemt het risico op winterse perikelen toe. Ook zijn de wegen dan waarschijnlijk koud.

Deze neerslag lijkt voor het grootste gedeelte echter niet als sneeuw te vallen, ook al schommelt de temperatuur regionaal rond het vriespunt. Op enige hoogte (tussen 800 en 1500 meter) is aanvankelijk wat zachtere lucht binnen, waardoor sneeuwvlokken op die hoogte getransformeerd worden in regendruppels. Die druppels kunnen nabij het aardoppervlak vervolgens onderkoeld raken en bevriezen zodra ze de grond raken. Dan heb je ijzel. We herinneren ons nog wel de twee ijzelsituaties uit december, toen het ook spiegelglad werd door regen bij temperaturen iets onder nul. Op die grote schaal gaat dat nu overigens niet gebeuren.

In het westen, noorden en deels midden van Nederland wordt sowieso alleen regen verwacht. Het zuidoosten en oosten zijn dus nog koud wanneer de neerslag inzet en daar neemt later op woensdagavond en in de nacht naar donderdag het risico op gladheid enige tijd toe. Op de twee kaarten hierboven (van weermodel Icon) zien we dat woensdagavond omstreeks 22.00 uur de regen en vorstgrens elkaar overlappen. Dit zal voornamelijk plaatsvinden in een zone vanaf Noord-Brabant richting Twente en de Achterhoek. Uiteraard kan dit nog wel verschuiven, want we hebben nog ruim twee dagen te gaan. Verder naar het zuidoosten is de bovenlucht wel wat kouder en daar kan de (onderkoelde) regen alsnog overgaan in (natte) sneeuw. In het zuiden van Gelderland en Limburg kan het daardoor tijdelijk wit worden. Overigens blijven de hoeveelheden beperkt tot enkele millimeters, maar ook daarmee kan het glad worden.

Donderdag zal de gladheid voor de ochtendspits waarschijnlijk overal verdwenen zijn, omdat zachte lucht ons land binnendringt. Alleen in Limburg kan wat onderkoelde regen of sneeuw eerst nog voor lokale gladheid zorgen. Donderdagochtend stijgt de temperatuur vervolgens snel naar 2 graden in Zuid-Limburg tot 7-8 graden aan zee en daarmee is het ineens een fractie aan de zachte kant. Er valt nog een enkele bui, maar meestentijds blijft het droog met enkele zonnige perioden. De wind draait echter naar een noord- tot noordoostelijke richting en vanuit die richting is het wachten op een volgende bel met koude lucht.

Die koudere lucht volgt donderdagavond waarschijnlijk al met opklaringen en temperaturen die in de nacht naar vrijdag opnieuw kunnen dalen tot onder het vriespunt. Doordat veel wegen nog vochtig zijn neemt daarmee de kans op bevriezing van natte weggedeelten toe. Datzelfde geldt voor de nacht naar zaterdag, waarin het lokaal zelfs kan afkoelen tot rond -5 graden. Indien het natuurlijk vrij helder is.

Vrijdag en komend weekend hebben we nog enige tijd te maken met een noordelijke stroming. Dat levert geen diep winterse omstandigheden op, maar evenmin overtuigende dooi. Tijdens de nachtelijke uren vriest het vooral landinwaarts een aantal graden en dat kan her en der ook weer gladheid door bevriezing veroorzaken. Bovendien kunnen in de noordelijke provincies soms enkele winterse buitjes vanaf de relatief warme Noordzee binnendrijven. Veel meer buien volgen waarschijnlijk later op zaterdag of zondag, ook weer met kans op een winters karakter. Of de lange termijn nog winterweer te bieden heeft, bekijken we morgen in de 30-daagse verwachting!

Foto omslag: Johanna Lievaart