Modelbespreking: pittig onweer na warme dagen?

Modelbespreking: pittig onweer na warme dagen?

Wilfred Janssen
Wilfred Janssen
Wilfred Janssen 1 augustus 2022 13:28 uur
Laatste update: 2 augustus 2022 22:44 uur
De komende dagen loopt de temperatuur flink op. In de loop van de week wordt de warmte verdreven. Levert dat pittig onweer op? Lees hier de details.

Het weer in ons land wordt de komende dagen sterk beïnvloed door een lagedrukgebied dat vanaf de Atlantische Oceaan vlak langs Schotland richting het midden van Noorwegen trekt. Boven Zuid- en Oost-Europa vinden we een hogere luchtdruk terug, waardoor bij ons de wind uit het zuiden tot zuidwesten waait. Warme lucht bereikt ons land, maar de scheiding met de koele lucht uit het westen ligt wel dicht in onze buurt. In de loop van donderdag of vrijdag komen we aan de koele kant van de scheiding te liggen. Juist de scheidslijn tussen de warme en koelere lucht vormt een aandachtspunt deze week.

Groot verschil tussen noordwest en zuidoost

De scheidslijn tussen warm en koel ligt de komende dagen, in elk geval tot en met donderdag, tegen of over het noordwesten van ons land. Dit levert niet alleen een groot verschil in weerbeeld, maar ook een groot verschil in uiteindelijke temperatuur op. De precieze positie van de scheiding tussen de luchtsoorten ligt in de diverse berekeningen behoorlijk uiteen, wat de verwachting niet heel zeker maakt.

ICON-D2 heeft het front zuidelijker liggen en is voor veel plaatsen relatief koel.

KNMI-Harmonie heeft meer zon en op veel plaatsen hogere temperaturen.

De meeste berekeningen houden de scheiding tussen de luchtsoorten dinsdag boven het uiterste noordwesten van ons land en woensdag buiten ons land boven de Noordzee. Dat betekent dat alleen het noordwesten met dikke bewolking en mogelijk wat regen te maken krijgt en het in de rest van het land vrij zonnig is. Als het aan de Duitse berekeningen van ICON en ICON-D2 ligt, dan ligt alles een stuk zuidelijker. In dat geval wordt het op veel plaatsen in het noordwesten dinsdag een lange tijd grijs en nat en woensdag bewolkt, maar veelal droog. Uiteraard is het dan ook in de rest van het land minder zonnig en warm.

Temperatuur duidelijk omhoog

Wat temperatuur betreft zijn de berekeningen het wel duidelijk eens dinsdag. Onder de bewolking, en zeker in geval van regen, wordt het hooguit 20 tot 22 graden in de middag. Tijdens droge perioden ligt het kwik 2 of 3 graden hoger en in de zon in het binnenland loopt de temperatuur op naar 26 tot 29 graden. Of de warmste lucht in ons land ligt of juist net over de grens, is nog onzeker. 

Zekerder is de warmte woensdag. Diep landinwaarts loopt de temperatuur op tot ruim boven 30 graden. Op de warmste plaatsen zijn zelfs maxima rond 33 graden mogelijk. Dichter langs de kust en vooral in het noordwesten van het land is het koeler, maar op de meeste plaatsen evengoed zomers warm met 25 of 26 graden.

Een groot aandachtspunt woensdag is eventuele lage bewolking dat vanaf de Noordzee over de westelijke provincies trekt. Het Duitse ICON-D2, maar in mindere mate ook het Harmonie-model laten dit zien. Het gaat om een vrij dunne laag wat in de loop van de dag geleidelijk moet oplossen, maar dat kan soms een moeizaam proces zijn. Het zou dus zomaar kunnen dat het in het westen woensdag vrij lang kil blijft, terwijl het elders in het land volop zomers kan zijn.

Tot en met donderdag is het behoorlijk warm op veel plaatsen. Donderdag is de onzekerheid groot vanwege de komst van koelere lucht. Vanaf vrijdag duidelijk minder warm.

Zoals gebruikelijk zien we in de berekeningen zeker voor de hoogste waarden in de middag te lage temperaturen. Bij de meeste modellen kan meestal 1 of 2 graden extra worden gerekend voor de maximumtemperatuur, zeker gezien de vrij droge condities. Daarnaast hebben modellen ook altijd moeite om de lucht vlak boven de grond goed te beschrijven. Modellen laten dan de lucht vlakbij de grond makkelijker mengen met lucht uit hogere lagen, wat lagere maximumtemperaturen oplevert.

Omslag donderdag of vrijdag, mogelijk pittige buien

In de loop van donderdag of vrijdag, de timing van de komst van de koelere lucht is nog erg onzeker, wordt de warmste lucht uit ons land verdreven. Aanvankelijk zorgt in de loop van donderdag een uitloper van een lagedrukgebiedje boven de Noordzee, ook wel ‘vore’ genoemd, voor de binnenkomst van koelere lucht nabij het oppervlak. Langs deze vore kan in het binnenland donderdag lokale maar pittige (onweers)bui ontstaan. Dat gebeurt alleen als de vore pas in de loop van de middag het oosten bereikt. Voor de vore uit kan het namelijk nog zeer warm worden met ruime dertigers op de thermometers, in het westen is het dan al een stuk koeler. Komt de vore veel eerder, dan is het te koel voor vorming van buien en bij een heel late komst in de avonduren is het waarschijnlijk te stabiel voor vorming van buien.

Donderdag voor het koufront uit behoorlijke CAPE-waarden, de energie die beschikbaar is voor buien. Door aanwezige buien in het model zijn de CAPE-waarden wat lager dan vlak voor een eventuele bui ontstaat. Regionaal is 1000J/lg haalbaar, wat behoorlijk onstabiel is.

Achter de vore aan komt het koufront over ons land geschoven. Ook hiervan is de timing nog zeer onduidelijk. In onder andere GFS en ICON gebeurt dit al in de loop van donderdagmiddag. ECMWF is daarin een stuk trager en laat het koufront pas in de nacht naar vrijdag over ons land trekken, waarna het vrijdagochtend nog een lange tijd over het zuidoosten blijft liggen. Kortom: een enorm verschil waar momenteel nog niet veel over valt te zeggen. Wanneer puzzelstukjes op hun plaats vallen, kunnen buien wel pittig uitpakken. Iets om in de gaten te houden dus.

Vooralsnog houden we rekening met een aantal regen- en onweersbuien ergens tussen donderdagmiddag en vrijdagmiddag. Eenmaal in de koelere lucht is het te stabiel voor buien.

Hogedrukgebied weer aan zet in het weekend

Achter het koufront maakt een hogedrukgebied weer snel de dienst uit. Een uitloper van het Azorenhoog kruipt snel tot over onze omgeving en houdt storingen van betekenis weer op afstand. Later in het weekend kruipt ook het hogedrukgebied zelf steeds dichter naar onze omgeving.

In het weekend ligt een (uitloper van) een hogedrukgebied boven onze omgeving. Eerst noordenwinden, later meer noordoost en mogelijk warmer. Dit is een visualisatie van het GFS-model.

De precieze ligging van de uitloper en later het hogedrukgebied zelf zijn nog tamelijk onzeker. Ten noorden van de as, oftewel het midden van de uitloper of het hogedrukgebied zelf, heersen westen- tot noordenwinden. In dat geval zal het een stuk koeler zijn dan wanneer de as ten noorden van ons land blijft en we met oostenwinden te maken krijgen.

Om het complex te maken, zien we in de berekeningen van het ECMWF, maar ook in GFS, dat het hogedrukgebied in tweeën splitst met een deel dat zich terugtrekt naar de Azoren en een ander deel dat zich boven het zuiden van Scandinavië of boven de Baltische staten ophoudt. Dit maakt de onzekerheid in de verwachting voor met name begin volgende week groot.


Omslagfoto: Christian Versloot

Files en vertragingen