Het voorjaar van 2022 werd gedomineerd door hogedrukgebieden. In maart viel regionaal vrijwel geen regen van betekenis en ook mei was erg droog, al zorgde enkele dagen met zware buien toen nog wel voor behoorlijke hoeveelheden neerslag. Door die buien is de maandsom aan neerslag op veel plaatsen gehaald en zelfs overschreden, waardoor mei als relatief natte maand de boeken in zal gaan. Toch vertelt dat niet het hele verhaal.

Veel van die regen kwam in bijzonder korte tijd omlaag. Daardoor is het nodige water op een harde droge ondergrond direct weggestroomd zonder dat het door de natuur kon worden opgenomen. De buien hadden uiteraard wel enig effect op het neerslagtekort, maar lang niet voldoende om de droogte noemenswaardig te verminderen. Op dit moment zitten we nog altijd om en nabij een tekort van 100 millimeter.

Het zal iedereen zijn opgevallen: de zon heeft veel (over)uren gedraaid deze lente! Het is zelfs de op één na zonnigste lente sinds het begin van de metingen in 1901 zijn begonnen. Gemiddeld over het land scheen de zon tussen 1 maart en 31 mei maar liefst 730 uur, normaal is dat circa 565 uur. Alleen het voorjaar van 2020 was dus nóg zonniger met toen ruim 800 zonuren. Daar konden we dit jaar, vooral door de eerste week van april en enkele sombere dagen in mei, niet aan geraken.

De hoeveelheid zonneschijn hangt natuurlijk direct samen met het heersende neerslagtekort. Meer zon betekent meer verdamping, iets wat we in de extreem zonnige lente van 2020 ook zagen. Of het zonnige en droge weer de komende tijd een vervolg krijgt, kun je onderaan in dit artikel lezen.

De lente kende twee warme maanden, maart en mei, en is zodoende ook te warm geëindigd. De temperatuur is gemiddeld uitgekomen op 10,2 graden tegen 9,9 graden normaal. Ondanks dat maart met sneeuw en kou eindigde, kwam die maand 0,8 graden boven het langjarig gemiddelde uit. Landelijk warme dagen werden niet geregistreerd. Alleen in het zuiden en zuidwesten van het land werd een enkele lokale warme dag bereikt met ruim 20 graden: in het Zeeuwse Westdorpe werd op 22 maart de hoogste temperatuur van maart gemeten (20,1 graden).

De voorbije maand mei leverde regionaal zelfs al de eerste tropische dagen van het jaar op, met als hoogste temperatuur 31,3 graden in Maastricht op 19 mei. Die hitte werd overigens direct gevolgd door zware onweersbuien. Eerder in de maand zijn in het noorden van Nederland overigens nog enkele nachten met lichte vorst voorgekomen, met de laagste temperatuur bij Eelde: -1,4 graden. Vorst in mei is verder niet uitzonderlijk. Het komt jaarlijks nog wel enkele keren tot vorst of vorst aan de grond, soms zelfs tot (ruim) na de "ijsheiligen".

Uitzondering in deze warme lente was de eerste helft van april. Toen was het vaak ronduit koud met de eerste dagen dus winterse neerslag (lokaal ook een sneeuwdek!), gevolgd door enkele opvallend koude nachten. Bij Deelen op de Veluwe werd zelfs -6,3 graden gemeten en dat leverde lokaal flinke vorstschade op aan gewassen die al in bloei stonden. Half april werd het geleidelijk warmer; op de 12e werd de eerste landelijk warme dag bereikt van dit jaar met 20,6 graden. Toch was die warmte niet meer voldoende om het maandgemiddelde tot normaal bij te trekken.

De meteorologische zomer begint warm met mogelijk zomerse temperaturen in de loop van deze week. Overigens is het morgen nog wel even fris. Een zonnig en droog weerbeeld wordt daarna voorlopig niet verwacht. In de warme lucht ontstaan boven Frankrijk namelijk enkele lagedrukgebieden, waardoor de buienkans vanaf het pinksterweekend weer toeneemt. Mogelijk zitten daar ook weer een keer stevige buien tussen met kans op onweer en veel neerslag. Dit soort lokale buien hebben zoals gezegd niet veel invloed op het neerslagtekort, maar het is in elk geval iets.

Wat wij verder verwachten voor de maand juni kun je lezen in onze nieuwste 30-daagse verwachting!

Foto omslag: Gieny Westra