Het is ongekend wat er gaande is op onze mooie Aarde. Maar liefst vier tropische systemen hebben op de wateren van Europa tot de VS tegelijk een naam, terwijl vier andere de potentie hebben om een (tropische) storm te worden. Één daarvan ontstaat op een bijzondere plek: in de wateren tussen Italië en Griekenland en wordt mogelijk een medicane.

Het westen van Griekenland krijgt donderdagavond en vrijdag te maken met noodweer. Ook elders in Griekenland kan het vrijdag extreem slecht weer worden. Weerplaza houdt langs de westkust rekening met zware tot zeer zware storm (windkracht 10 of 11), zeer zware windstoten, zware regenval, blikseminslagen en in de kustregio hoge golven.

De Griekse weerdienst heeft voor deze donderdag code rood afgekondigd voor de eilanden en de westelijke kustregio. Voor vrijdag geldt code rood ook voor dieper landinwaarts, waaronder de regio Athene. De oorzaak van dit alles is een stormdepressie die rondtolt boven de Middellandse Zee tussen Libië, Italië en Griekenland. Mocht de windkracht toenemen tot 12 Bft, orkaankracht, dan is er sprake van een medicane. De storm heeft van de Griekse weerdienst de naam Ianos gekregen.

Ook het zuiden van Italië krijgt met Ianos te maken. De waarschuwingen van de Italiaanse weerdienst betreffen eveneens onweer, regenval en wind, maar Sicilië en Calabrië lijken minder zwaar getroffen te worden dan het westen van Griekenland.

De weermodellen berekenen voor het westen van Griekenland:

• windkracht 10 of 11, zware storm of zeer zware storm
• zeer zware windstoten van 100 tot 160 km/uur
• zeer zware regenval: 125 tot 175 mm in 24 uur
• golven tot 10 meter hoogte

Vanavond bereikt het zeer slechte weer de Ionische eilanden. Zakynthos en Kefalonia zijn bekende toeristenoorden voor Nederlanders. Ianos trekt daar vanavond overheen en daarna traag het vaste land van de Peloponnesos op. De wind zal dan gaan afnemen, maar zware regenval, onweer en zeer zware windstoten blijven nog vele uren mogelijk. Wat daarna gebeurt, is nog niet 100% zeker. Waarschijnlijk trekt Ianos vrijdag zuidwaarts, pal langs de westkust van de Peloponnesos. 

Ianos trekt dus niet over Athene, maar het gebied met veel wind en zware regenval rondom Ianos is dusdanig groot dat het in de Griekse hoofdstad wel slecht weer wordt: zware buien, onweer en forse windstoten met bovendien een wilde zee. De grootste problemen zullen daar waarschijnlijk niet zijn, dat lijkt toch vooral het westen en zuidwesten van Griekenland te worden.

De medicane springt het meest in het oog. Een echte tropische orkaan is het natuurlijk niet, want de depressie bevindt zich niet in de tropen. Maar qua vorm en weertype lijkt het er wel sterk op. Een groep onweersbuien beginnen samen te klonteren waarbij er een lagedrukgebied ontstaat. Onder ideale omstandigheden, waarbij warm zeewater en onstabiliteit hoog in de atmosfeer belangrijke voorwaarden zijn, begint het systeem rondom het lagedrukgebied te draaien.

Het buiengebied begint te groeien en de luchtdruk begint verder te dalen. Dat gebeurt in een hoog tempo zodat er grote luchtdrukverschillen ontstaan. Het gevolg is een snel toenemende wind. Het hangt uiteindelijk af van de omstandigheden of de wind daadwerkelijk kan toenemen tot windkracht 12, orkaankracht. Pas dan spreken we officieel van een medicane.

Een medicane is vrij zeldzaam. Sinds 1969 zijn dertien medicanes goed vastgelegd. Studies tonen aan dat er mogelijk meer zijn geweest, maar het is moeilijk vast te stellen wat de situatie in het verleden exact was op zee. De meest recente was Zorbas, die eind september 2018 over Griekenland trok. Lees hier meer over medicane Zorbas