Orkaanseizoen ten einde: 30 stormen met naam, een record

Orkaanseizoen ten einde: 30 stormen met naam, een record

Raymond Klaassen
Raymond Klaassen
Raymond Klaassen 3 december 2020 07:35 uur
Laatste update: 3 december 2020 08:46 uur
Het Atlantisch orkaanseizoen is volgens de kalender ten einde. 2020 gaat de boeken in als het meest actieve seizoen sinds registraties begonnen.

Alle stormen in kaart

Maar liefst 30 stormen kregen er dit seizoen een naam. 13 daarvan groeiden uit tot een orkaan (minimaal 119 km/uur), 6 daarvan werden zware orkanen (categorie 3 of hoger, minimaal 178 km/uur). De zwaarste orkaan, Iota, was de laatste van het seizoen en was de enige orkaan die tot categorie 5 kwam (meer dan 252 km/uur).

Doordat er zoveel stormen een naam kregen moest er naar de Griekse namenlijst uitgeweken worden omdat de gewone namen op waren.  Het gebruik van Griekse namen is maar een keer eerder nodig geweest, in 2005.

Nu het seizoen ten einde is wil dat natuurlijk niet zeggen dat er geen tropische stormen tot ontwikkeling komen. OOk buiten het seizoen kunnen tropische stormen tot ontwikkeling komen, alleen gebeurt dit veel minder vaak.

Zeer warm zeewater

Naast het feit dat er zoveel stormen van naam ontstonden viel het ook op dat veel stormen in zeer korte tijd intensiveerden. Daarnaast was het zeer opmerkelijk hoe langzaam sommige stormen trokken. Beide fenomenen worden gelinkt aan het opwarmende klimaat.

Het oceaanwater was dit jaar veel warmer dan gebruikelijk en warm oceaanwater is de brandstof voor tropische stormen en orkanen. Hoe warmer het water, hoe makkelijker een tropische storm kan ontstaan en hoe makkelijk een storm kan intensifiëren in korte tijd.

Wanneer een storm snel in kracht toeneemt spreken we van rapid intensify. De windsnelheid moet dan in 24 uur met tenminste 46,7 km toenemen. Dit jaar voldeden maar liefst 10 van de 13 orkanen aan deze voorwaarde.
National Hurricane Center NOAA
Orkaan Iota, de zwaarste van het sizoen

Uit statistieken blijkt dat in de laatste 40 jaar een duidelijke toename is te zien in het aantal stormen dat in korte tijd intensifieerde. Hoewel we weten dat stormen snel in activiteit kunnen toenemen is het voor de meteorologen een veel lastiger aspect om goed te verwachten dan bijvoorbeeld de koers van een tropische storm.

Dit komt omdat zeer kleine aspecten in bijvoorbeeld de eyewall vaak de start van snelle veranderingen zijn. Weermodellen die aan deze systemen rekenen hebben moeite met deze kleine processen, vooral wanneer het intensiveren extreem snel gaat.

De koers en snelheid van een tropische storm of orkaan wordt grotendeels bepaald door het grootschalige windpatroon op hoogte. Weermodellen hebben daar veel minder moeite mee.

Veel stormen maar relatief weinig ACE

2020 zal ongetwijfeld worden herinnerd als het seizoen met de meeste stormen en het seizoen waarbij de stormen snel in activiteit toe namen, maar qua energie viel het allemaal mee. Van iedere tropische storm wordt de hoeveelheid energie bepaald. Door de energie van iedere storm op te tellen komen we aan de ACE index (Accumulated Cyclone Energy). Met ACE kunnen we iets zeggen over de intensiteit en de levensduur van de stormen. Ondanks de 30 stormen die gemeten zijn was de energie opmerkelijk laag. Sinds 1851 wordt ACE bijgehouden en 2020 komt slechts op de 13e plaats. Dit geeft aan dat veel van de 30 stormen niet erg sterk waren of maar kort leefden. 1933 leverde ooit de meeste ACE op: 258,6. 2020 komt uit op 179,8 ACE. (We spreken van een extreem actief seizoen als de ACE 152.5 is.) Een gemiddeld Atlantisch orkaanseizoen levert circa 92 ACE op.

Hoe wordt ACE berekend? Iedere 6 uur wordt er gekeken naar de maximale windsnelheid van de storm. (De windsnelheid moet minimaal windkracht 8 zijn, 63 km/uur. De maximale windsnelheid (in kts) in het kwadraat gedeeld door 10000 levert een getal op. Door iedere 6 uur deze berekening te doen en de uitkomsten op te tellen levert de ACE van de storm op. Door alle stormen zo op te tellen krijgen we het seizoenscijfer.

Orkanen in de toekomst

NOAA verwacht dat de komende jaren de orkanen sterker worden. En dat geldt niet alleen voor de Atlantische Oceaan. Wereldwijd hebben orkanen zo’n 25 procent meer kans op uit te groeien tot zware orkanen. Daarnaast is de verwachting dat orkanen steeds sneller in kracht toenemen en langzamer bewegen. Dit laatste is ook een ernstig probleem want dit betekent dat gebieden waar een orkaan actief is langer in zeer slecht weer blijven. En dan hebben we het niet alleen over wind maar ook over regenval.

Uit Amerikaanse statistieken blijkt verder dat de gemiddelde snelheid van orkanen inmiddels al met circa 15 procent is afgenomen ten opzichte van 1900.

14 november: 5 tropische stormen tegelijk actief op de Atlantische Oceaan. Bron NOAA, GOES 16.

Neerslagverwachting Harmonie

Bekijk hieronder de neerslagverwachting van het Harmonie weermodel voor de komende 48 uur. Meer weerkaarten bekijken doe je op I'm Weather

Files en vertragingen