De atmosfeer beschermt tegen schadelijke straling van de zon, reguleert de temperatuur, en bevat de zuurstof die we inademen. Zonder de atmosfeer zou er op aarde geen leven mogelijk zijn en een barre levenloze rots zijn zoals de maan. De atmosfeer is opgebouwd uit verschillende lagen, elk met unieke kenmerken en functies. Deze lagen zijn van laag naar hoog: de troposfeer, stratosfeer, mesosfeer, thermosfeer en exosfeer.

Dit is de laag die het dichtst bij het aardoppervlak ligt en reikt tot ongeveer 14 kilometer hoogte. Hier vindt al het weer plaats, zoals regen, wind en sneeuw. De temperatuur daalt met de hoogte in deze laag, en de lucht bestaat voornamelijk uit stikstof (78%) en zuurstof (21%), met kleine hoeveelheden kooldioxide, waterdamp en andere gassen.

 Deze laag strekt zich uit van circa 14 tot ongeveer 50 kilometer boven de aarde. De ozonlaag, die schadelijke ultraviolette stralen van de zon absorbeert, bevindt zich in de stratosfeer. In de stratosfeer neemt de temperatuur toe met de hoogte, in tegenstelling tot de troposfeer. Dit komt door de absorptie van UV-straling door ozon.

Tussen 50 en 85 kilometer hoogte bevindt zich de mesosfeer, waar meteoren vaak verbranden bij binnenkomst in de atmosfeer. In deze laag daalt de temperatuur opnieuw met de hoogte, en het is de koudste laag van de atmosfeer, met temperaturen die kunnen dalen tot -90°C.

Deze laag reikt van 85 tot 600 kilometer hoogte en is waar het noorderlicht (aurora borealis) zichtbaar is. In de thermosfeer worden de temperaturen extreem hoog vanwege de absorptie van hoge-energiestraling van de zon. De thermosfeer bevat de ionosfeer, een gebied rijk aan geladen deeltjes, dat belangrijk is voor radiocommunicatie en het poollicht.

 Dit is de buitenste laag, die zich uitstrekt tot 10.000 kilometer van de aarde. In deze laag zijn de gassen zeer ijl en kunnen deeltjes ontsnappen naar de ruimte. De exosfeer gaat geleidelijk over in de interplanetaire ruimte.

De atmosfeer beschermt ons tegen schadelijke straling van de zon en ruimtepuin zoals meteoren.  Bovendien reguleert de atmosfeer de temperatuur van de aarde, waardoor er een stabiele omgeving ontstaat waarin planten, dieren en mensen kunnen gedijen.

De atmosfeer is een zeer kwetsbare schil rond de aarde en van levensbelang. Helaas hebben menselijke activiteiten zoals industriële uitstoot, ontbossing en het gebruik van fossiele brandstoffen de samenstelling van de atmosfeer beïnvloed. Dit leidt tot klimaatverandering en luchtvervuiling, die ernstige gevolgen hebben voor het milieu en de gezondheid van levende wezens.

Foto boven artikel: AI - Dall-E