Rond het zonnemaximum is de zon erg actief. Er zijn dan meerdere uitbarstingen aan het zonneoppervlak waarmee elektrisch geladen deeltjes het heelal in werden gestuwd. Wanneer een dergelijke uitbarsting richting de aarde is gekeerd kan dat tot een verhoogde activiteit van het noorderlicht leiden. 

De temperatuur van een zonnevlek ligt grofweg tussen 3200 en 4200 graden celsius. Het oppervlak van de zon is zo'n 5500 graden celcius en dus veel warmer.

Tijdens het zonnemaximum zijn er meer zonnevlekken en is de zonnestraling intenser. We zien ook een hogere zonneactiviteit zoals zonnevlammen. Deze zonne-uitbarstingen lanceren geladen deeltjes (elektronen en protonen) de ruimte in. Dit noemen we ook wel een zonnewind.

Zonne-uitbarstingen, ook bekend als zonnevlammen, worden geclassificeerd op basis van hun helderheid in het röntgenbereik. Deze classificatie is als volgt:

X-Klasse: Dit zijn de krachtigste zonnevlammen. Ze kunnen een grote uitstoot van coronamassa (CME's) veroorzaken, die bijvoorbeeld het ruimteweer aanzienlijk kunnen beïnvloeden en communicatie- en navigatiesatellieten kunnen verstoren.

M-Klasse: Dit zijn middelgrote zonnevlammen. Ze kunnen kleinere uitstoten van coronamassa veroorzaken en hebben soms een merkbaar effect op de aarde, zoals poollicht.

C-Klasse: Deze zijn kleiner en hebben meestal weinig merkbare effecten op de aarde.

Er zijn ook nog uitbarstingen Van A en B klasse, maar die zijn zo klein dat ze geen merkbaar effect op de aarde hebben en alleen met speciale apparatuur worden gedetecteerd.

Elke klasse heeft een tien keer grotere uitstraling dan de voorgaande, dus een X-klasse vlam is tien keer intenser dan een M-klasse, enzovoort. Binnen elke klasse wordt verder onderscheid gemaakt met een numeriek achtervoegsel (bijvoorbeeld X1, X2, enz.), waarbij hogere nummers sterkere uitbarstingen aangeven.

Wanneer uitbarstingen op de zon naar de aarde zijn gericht, neemt de kans op noorderlicht toe. Omdat er meer krachtige uitbarstingen mogelijk zijn tijdens het zonnemaximum neemt ook de kans op noorderlicht op lagere breedte toe en is het soms in Nederland zichtbaar.

Het laatste zonnemaximum in de vorige cyclus, genaamd Zonnecyclus 24, vond plaats in juli 2014. Het daaropvolgende minimum van deze cyclus vond plaats in december 2019. Na het minimum begint de zonneactiviteit weer toe te nemen en het zonnemaximum van de huidige cyclus, Zonnecyclus 25, is dus nu gaande in de winter/voorjaar van 2024-2025.

Er wordt soms gesuggereerd dat de zonneactiviteit ook een relatie heeft met de klimaatverandering en dat er een verband is met het opwarmen van de aarde. Wetenschappers onderzoeken deze relatie, maar de algemene consensus is dat er geen aantoonbare relatie is en dat de opwarming die door de mens wordt veroorzaakt veel groter is.

Er is enige wetenschappelijke discussie en onderzoek geweest naar mogelijke verbanden tussen koude winters in West-Europa en de zonnecyclus, maar de resultaten zijn niet eenduidig en er is geen duidelijke consensus over dit onderwerp.

Klimaatwetenschappers zijn het erover eens dat de dominante factoren die het weer en klimaat in een bepaald gebied beïnvloeden, zoals West-Europa, complex en divers zijn. Deze factoren omvatten zeeoppervlaktetemperaturen, oceaanstromingen, luchtdrukpatronen en luchtmassa's. Hoewel de zon een belangrijke invloed heeft op het klimaat op aarde, spelen andere factoren een grotere en meer directe rol in de bepaling van de winterse weersomstandigheden en temperaturen in West-Europa. De zonnecyclus wordt daarom niet meegenomen in de winterverwachting.

Foto boven artikel: noorderlicht 27 februari 2023, Enkhuizen. Farahnaz Smid