Hoe ontstaat noorderlicht?

Hoe ontstaat noorderlicht?

Raymond Klaassen
Raymond Klaassen
Raymond Klaassen 9 oktober 2024 15:00 uur
Laatste update: 10 oktober 2024 16:18 uur
Poollicht of noorderlicht is een lichtverschijnsel dat vooral rond de polen van de aarde is waar te nemen. Het ontstaat doordat elektrisch geladen deeltjes met hoge snelheid tegen de atmosfeer botsten.

Uitbarstingen op de zon

De zon is een kolkende gasbol die voortdurend in beweging is. Aan het oppervlak van zon zijn vrijwel constant explosies van gloeiende gassen. Bij deze explosies komen geladen deeltjes vrij die het heelal ingeslingerd worden. Veel van die uitbarstingen zijn ook richting de aarde gericht waardoor de geladen deeltjes onze kant op komen. Zo'n wolk van geladen deeltjes die van de zon naar de aarde reist noemen we de zonnewind.

Wanneer de deeltjes de aarde bereiken botsen ze tegen de atmosfeer. Door het magnetische veld van de aarde worden de deeltjes richting de polen afgebogen waardoor daar de meeste botsingen plaats vinden. 

Botsingen

Bij een botsing reageert de energie van het deeltje met de gassen die in onze atmosfeer aanwezig zijn. Bij de chemische reacties komt licht vrij in verschillende kleuren en dat ervaren wij als poollicht.

Soms zijn er zeer krachtige explosies op de zon waarbij in een keer veel meer geladen deeltjes de ruimte in worden geslingerd. Wanneer zo’n grote wolk uren later na de uitbarsting de aarde bereikt zal het poollicht veel sterker waarneembaar zijn. Een enkele keer is het dan ook zuidelijker zichtbaar en neemt de kans om het verschijnsel in Nederland te zien toe. 

Poollicht is het best waarneembaar in het donker. De poolnachten in het winterseizoen zijn met name geschikt om de beste waarnemingen te doen.

Andere effecten

Na een krachtige explosie op de zon neemt niet alleen de kans op poollicht toe maar kunnen er ook in slechtste geval ook problemen ontstaan. Zo kan een grote wolk met geladen deeltjes voor storingen zorgen in bijvoorbeeld mobiele netwerken of electronische apparatuur. Ook is een zonnestorm gevaarlijk voor satellieten en bijvoorbeeld het ISS ruimtestation dat met storingen kan worden geconfronteerd.

Aurora Borealis

Het poollicht of noorderlicht wordt ook het aurora borealis genoemd. Het poollicht wordt aan de zuidpool het zuiderlicht genoemd of aurora australis.

Neerslagverwachting Harmonie

Bekijk hieronder de neerslagverwachting van het Harmonie weermodel voor de komende 48 uur. Meer weerkaarten bekijken doe je op I'm Weather

Files en vertragingen