Winter was kletsnat, somber en zeer zacht

Winter was kletsnat, somber en zeer zacht

Rico Schröder
Rico Schröder
Rico Schröder 28 februari 2024 09:57 uur
Laatste update: 1 maart 2024 09:31 uur
De winter van 2023-2024 was de op één na natste winter en de op drie na warmste winter sinds het begin van de metingen.

Vooral door december en februari was de winter zeer zacht met een gemiddelde temperatuur van 6,3 graden tegen 4,1 normaal. Slechts drie keer eerder was het nog zachter in de wintermaanden december, januari en februari. Er viel gemiddeld over het land 324 mm tegen 226 normaal en de winter was ook somber met 176 zonuren tegen 222 normaal.

Vierde plaats met 6,3 graden

De gemiddelde wintertemperatuur is in De Bilt uitgekomen op 6,3 graden tegen 4,1 normaal. Dat betekent een vierde plaats sinds de metingen in 1901 begonnen. De gehele top-5 bestaat inmiddels uit winters van deze eeuw. 

De hoogste temperatuur werd op 15 februari genoteerd. In Woensdrecht werd het 18,0 graden en in De Bilt werd het maximaal 15,5 graden. Er werd die dag dan ook een datum-warmterecord genoteerd. Ook op 23 januari was sprake van een datum-warmterecord. Met 13,4 graden in De Bilt werd het oude record van 12,0 graden uit 1971 gebroken.

Recordaantal milde dagen

Niet eerder telde de meteorologische winter zoveel milde dagen met een maximumtemperatuur van 10 graden en meer. Op maar liefst 43 dagen steeg het kwik naar de dubbele cijfers. Mogelijk komen er nog 1 of 2 milde dagen bij met vandaag en morgen temperaturen van een graad of 10. Het vorige record was 42 dagen en werd gemeten in de winter van 2006-2007. In de winter van 2015-2016 kwam het tot 39 dagen met een maximumtemperatuur van tenminste 10 graden.

Duidelijk minder vorst- en ijsdagen

Sinds 1 december heeft het in De Bilt op 22 dagen gevroren tegen 34 normaal. Op 4 dagen daarvan vroor het matig met temperaturen beneden -5 graden tegen 8 normaal. December kwam tot 5 vorstdagen, januari tot 14 en in februari vroor het in De Bilt op slechts 3 dagen. 

Officiële ijsdagen, met een temperatuur het hele etmaal onder nul, is het in De Bilt niet gekomen. Op 17 januari werd het precies 0,0 graden en op 9 januari was het maximaal 0,1 graden. Normaal komen in De bilt in de winter zes ijsdagen voor. De laatste meteorologische winter zonder officiële ijsdag was in 2021-2022.

Elders in het land werden wel ijsdagen genoteerd. Zowel in Twente als in Hupsel (Achterhoek) bleef de temperatuur in totaal op vijf dagen het hele etmaal onder nul. Ook op veel andere meetpunten landinwaarts kwam het tot meerdere ijsdagen.

De laagste wintertemperatuur werd op 8 januari genoteerd. In Maastricht werd het niet warmer dan -1,9 graden. De laagste minimumtemperatuur werd op 18 januari genoteerd. In het Limburgse Ell daalde het kwik naar -10,4 graden. De koudere fase in januari nodigde regionaal uit tot schaatsen op vooral opgespoten ijsbanen. Ook 1 december werd een lokale strenge vorstdag genoteerd. In Leeuwarden daalde de temperatuur naar -10,1 graden.

Kletsnatte winter

Aan neerslag geen gebrek deze winter. In december viel gemiddeld over het land 122 mm tegen 87 normaal en dat was goed voor een negende plaats in de lijst met natste decembermaanden. Ook in januari gingen de hemelsluizen regelmatig open en viel gemiddeld 88 mm tegen 76 normaal. Februari kende ook flink wat nattigheid en gemiddeld over het land viel ongeveer 115 mm tegen 63 normaal. Daarmee is ook februari goed voor een topnotering van natste sprokkelmaanden ooit gemeten.

De neerslag viel niet alleen in vloeibare vorm, er viel soms ook winterse neerslag. Aan het begin van de meteorologische winter gold op 2 december code oranje in Noord- en Zuid-Holland in verband met ijzel. Een dag later sneeuwde het in het zuidoosten en op 4 en 5 december viel sneeuw in het noorden en noordoosten. Ook op 8 december sneeuwde het in het noordoosten. 

Na een lange zeer zachte periode brak pas weer in januari een periode aan met winterse neerslag. Op 11 januari gold weer code oranje door ijzel en wel in de provincies Overijssel, Gelderland, Noord-Brabant en Limburg. Van 14 tot en met 16 januari kwam het vaak tot sneeuwbuien en op 17 januari viel in het zuiden van Limburg een flink pak sneeuw. Ook op 19 januari kwam het regionaal tot sneeuw en op 21 januari werd lokaal ijzel gemeld.

Daarna was het opnieuw zacht tot zeer zacht en werd de eerste winterse neerslag pas weer op 8 februari gemeld. In het noorden kleurde het wit door sneeuwval. 

De zon liet het afweten

Het was een sombere winter en de zon scheen duidelijk minder dan gebruikelijk. Vooral december was wat zonneschijn betreft een hele sombere maand. De zon scheen gemiddeld over het land 35 uur tegen 58 normaal. Vooral in het oosten scheen de zon slechts 20-25 uur. 

Januari maakte een hoop goed wat betreft zonneschijn. Het was een zonnige maand met gemiddeld 86 uur tegen 68 normaal. Daarmee kwam de maand zelfs in de top-10 van zonnigste januarimaanden, maar februari stelde wat zonuren weer duidelijk teleur. Gemiddeld scheen de zon in de laatste wintermaand 55 uur tegen 96 normaal. Over alle maanden is het aantal zonuren uitgekomen op 176 uur tegen 222 normaal. 

Vier officiële stormen

Het was een windrijke winter met vier officiële stormen. Op 21 december veroorzaakte storm Pia op de Waddeneilanden een officiële storm, windkracht 9 met zware windstoten tot 119 km/uur. Januari noteerde drie stormen. Op 2 januari raasde storm Henk over het land met in IJmuiden een zeer zware windstoot van 118 km/uur. Op 22 januari kwam het tot storm Isha en op 24 januari trok Jocelyn over het land. Op 22 februari kwam het net niet tot een officiële storm en werd tijdelijk stormkracht 9 genoteerd. 

Februari was recordwarm en kletsnat

Februari was de warmste sprokkelmaand ooit gemeten. De gemiddelde temperatuur is in De Bilt uitgekomen op 8,2 graden tegen 4,2 normaal. Zelfs maart zou met een dergelijke temperatuur een top-10 notering hebben behaald. De gemiddelde maarttemperatuur in De Bilt is namelijk 6,5 graden. Het oude februari record was 7,6 graden en werd gemeten in 1990. 

Er viel gemiddeld over het land 118 mm tegen 63 normaal. Vooral in het westen, maar ook in het midden van het land was het kletsnat en viel op sommige plaatsen meer dan 140 mm. Het natst was het in Noord-Holland met op veel plaatsen 150-170 mm. Ook in Zuid-Holland en in Gelderland viel ongeveer 150 mm. Het droogst was het in het noorden van het land, maar ook in het zuidoosten van Brabant en in delen van Limburg. Toch was het met 80 tot 100 mm ook daar nog duidelijk natter dan gebruikelijk.

De zon liet het met 52 uur tegen 96 normaal flink afweten. De meeste zonuren waren voor het zuidwesten van het land. In Vlissingen scheen de zon 77 uur. Vooral landinwaarts liet de zon vaak verstek gaan en is het aantal zonuren uitgekomen op 33 tot 36.

Foto omslag: Diana Huntjens

Neerslagverwachting Harmonie

Bekijk hieronder de neerslagverwachting van het Harmonie weermodel voor de komende 48 uur. Meer weerkaarten bekijken doe je op I'm Weather

Files en vertragingen