Maandag vormt een overgangsdag met vooral in het noorden van ons land af en toe wat regen. Meer dan enkele millimeters valt daar niet uit. Verder verloopt de dag overwegend grijs en nevelig, maar mogelijk piept in het zuidoosten ook de zon nog even door de wolken heen. De wind waait uit een zuidwestelijke richting maar desondanks is het niet bepaald zacht te noemen. De maxima komen uit rond 8 graden in het Waddengebied en 10 tot 12 graden elders. Door die wind voelt het echter kouder aan.

Vanaf dinsdag slaat het om en niet naar een weertype waar veel mensen eind maart op zitten te wachten. Er breekt namelijk een ronduit natte en onstuimige periode aan! De straalstroom komt gedurende een langere periode boven ons hoofd te liggen en dat levert een ware parade op van lagedrukgebieden met frontale aanhang. Het eerste front met regen passeert ons land dinsdagochtend, waaruit plaatselijk al 5-10 mm kan vallen. Daarna volgen elke dag meerdere fronten en/of troggen met (buiige) regen. In totaal kunnen de neerslaghoeveelheden tot en met het weekend van 25/26 maart oplopen naar 30-60 mm. Dan spreken we lokaal over een maandsom aan regen: normaal valt over heel maart namelijk circa 55 mm. De meeste neerslag wordt hierbij in het midden en zuid(oost)en verwacht, in voorgaande jaren juist de droogste regio tijdens de lente. Maar van een vroeg neerslagtekort is dit jaar absoluut geen sprake.

Velen van ons zullen niet uitzien naar het natte weer, maar de natuur vaart er wel bij. De afgelopen jaren kwam het meer dan eens voor dat we na een zeer droge en zonnige maart al met droogte en natuurbrandgevaar te maken hadden. Vorig jaar spande daarbij de kroon: toen verliep maart regionaal op maar liefst 30 dagen (!) droog. Alleen de laatste dag van de maand kwam het tot een aantal millimeters neerslag, regionaal viel dat zelfs (natte) als sneeuw. Ook in 2020 was maart uitzonderlijk zonnig, maar toen hadden we de eerste week nog wel met frequent regen te maken.

Dit jaar lijkt dus alles anders. Maart 2023 is nu al veel te nat: in het midden en zuiden staan we momenteel op een tussenstand van 70-85 mm en Zuid-Limburg zit lokaal zelfs al op bijna 100 mm. Komende week stijgen de maandsommen in die regio's door tot (ruim) boven de 100 mm, mogelijk lokaal zelfs richting 150 mm. Inclusief alle regenval van de afgelopen weken én uit de winter, zorgt dat voor stabiele (grond)waterstanden in een groot deel van het land. Oók in het zuiden en oosten, waar we al meerdere jaren met ernstige droogte kampten. Sloten en vennen zijn rijkelijk gevuld en ook in uiterwaarden is behoorlijk wat water aanwezig. Echt diep in de bodem is het grondwaterpeil nog wel relatief laag op de zandgronden, maar om dat volledig bij te trekken moet het zo'n beetje jaren regenen.

Er staat ons dus een behoorlijk wisselvallig tijdvak te wachten. Maar het wordt niet alleen nat, ook de wind kan soms flink uithalen. Met name aanstaande donderdag en vrijdag (23 en 24 maart) komen de isobaren (lijnen van gelijke luchtdruk) opvallend dichtbij elkaar te liggen en staat er ook op enige hoogte enorm veel wind. Donderdagavond mogelijk zelfs een volle 11 Bft op een hoogte van slechts 850 hPa, dat is circa anderhalve kilometer hoogte. Buien kunnen dan gepaard gaan met (zeer) zware windstoten tot rond de 100 km/uur. Sowieso waait het dan stevig: ook de reguliere zuidwestenwind kan hard of stormachtig worden langs de kust, met windkracht 7 tot 8. Daarbij zijn zware windstoten tussen 80 en 90 km/uur mogelijk. Landinwaarts waait het veelal (vrij) krachtig met vlagen tot maximaal zo'n 70 km/uur.

Afgelopen maandag (13 maart) kwam het tot de eerste storm van 2023 in Nederland. Het is nog volledig onzeker of we komende week meteen ook de tweede storm kunnen noteren, want daarvoor moet op minimaal één KNMI-weerstation een uurgemiddelde windkracht 9 worden gemeten. Momenteel ligt dat niet voor de hand, maar uitsluiten kunnen we het evenmin.

Verder begint de astronomische lente deze week. Je zou het qua weerbeeld niet zeggen, maar de zon staat maandagavond om 22.24 uur loodrecht boven de Evenaar. Vanaf dinsdag zijn de dagen bij ons 'langer' dan de nachten. Met andere woorden: de zon staat voor het eerst sinds eind september weer langer boven de horizon dan eronder. Dagelijks komt er circa vijf minuten daglicht bij en daarmee gaat het ineens hard!

Niet alleen de lente begint deze week, maar ook de zomertijd gaat weer in. Dat zal plaatsvinden in de nacht van zaterdag op zondag 25 op 26 maart. Om 02.00 uur 's nachts wordt de klok dan één uur vooruit gezet. Dit betekent dat zonsondergang volgende week ineens pas na 20 uur in de avond valt en het tot minimaal 20.30 / 21.00 uur blijft schemeren. De zomertijd duurt bij ons tot zondag 29 oktober.

Foto omslag: Dhr. van der Vlist