De oerknal, hoe hard klonk die?

De oerknal, hoe hard klonk die?

Raymond Klaassen
Raymond Klaassen
Raymond Klaassen 11 november 2023 15:00 uur
Laatste update: 14 november 2023 16:51 uur
Hoe het heelal is ontstaan is een van de meest fascinerende vraagstukken waar wij als mens antwoord op willen hebben.
Speel deze video af

De oerknal (in het Engels de big bang) is binnen de wetenschap nu de meest geaccepteerde verklaring, maar ook aan deze theorie kleven nog enorm veel vragen.

Met de technieken en instrumenten die we heden ten dage hebben zien we dat sterrenstelsels steeds verder uit elkaar bewegen. Het universum dijt als het ware uit. Met ingewikkelde berekeningen en metingen is aangetoond dat dit een constant proces is.

Je kan dit dus ook omkeren. Als je terug gaat in de tijd, stonden de objecten dichter bij elkaar en men gaat er nu vanuit dat als je 13,8  miljard terug gaat alles zo dicht bij elkaar stond dat het universum niet meer was dan een extreem heet en dicht punt waarin alle materie en energie zat dat ons universum moest vormen.

De start van het uitdijen van het heelal wordt de oerknal genoemd. Dit was waarschijnlijk geen explosie maar een geleidelijk proces waarbij heel veel straling vrij kwam en de materie zich ging gedurende verloop van tijd ging vormen tot  sterrenstelsels met sterren en later ook planeten.

Omdat het expanderen een constant proces is zou je kunnen voorstellen dat het heelal ook een rand heeft. Een soort muur tussen niets en ons universum. Kan je zo een rand dan ook zien? 

Het antwoord daarop is vrij ingewikkeld. Waarschijnlijk kunnen we nooit echt de rand van het universum zien. We worden namelijk beperkt door de snelheid van het licht (300.000 km/sec) en de leeftijd van het universum (13,8 miljard jaar). Omdat het heelal ook constant uitzet doet licht dat van objecten komt die heel ver staan, er steeds langer over om ons te bereiken.

De verste objecten die we nu kunnen zien staan aan de waarnemingshorizon. Dit is de grens van wat we nog kunnen zien van het heelal. Objecten die verder weg staan, blijven onzichtbaar omdat het licht van die objecten nog niet genoeg tijd heeft gehad om ons sinds de oerknal te kunnen bereiken. 

De snelheid van het licht is te traag is om de meest verre objecten te laten zien. Dit komt omdat het heelal nog niet lang genoeg bestaat. Het licht doet er dus langer over dan dat het heelal bestaat. Omdat het universum ook constant uitdijt doet het licht er ook steeds langer over om ons te bereiken. We worden dus geconfronteerd met een opmerkelijk feit en een zekerheid met betrekking tot het universum: We zullen nooit alles van het universum zien. Een deel van het heelal zal dus altijd geheimen voor ons zal houden.

Een voorstelling van NASA hoe het heelal zich ontwikkelde. Links de oerknal en vervolgens hoe dat expandeerde. De rode pijl geeft de richting van de tijd aan.

Neerslagverwachting Harmonie

Bekijk hieronder de neerslagverwachting van het Harmonie weermodel voor de komende 48 uur. Meer weerkaarten bekijken doe je op I'm Weather

Files en vertragingen