De lente was absurd zonnig, zeer droog en aan de warme kant

De lente was absurd zonnig, zeer droog en aan de warme kant

Wilfred Janssen
Wilfred Janssen
Wilfred Janssen 29 mei 2020 14:10 uur
Laatste update: 29 mei 2020 14:47 uur
De meteorologische lente is bijna afgelopen. Het was een heel bijzondere lente. Droog, vrij zacht en natuurlijk absurd zonnig. Bekijk hier alle details!

Aan de warme kant

De gemiddelde temperatuur van de drie lentemaanden - maart, april en mei - was deze lente ongeveer 10.1 graden. Gemiddeld genomen is de gemiddelde lentetemperatuur in ons land 9.5 graden. De lente van 2020 gaat de boeken in als een zachte lente en komt op de 18e plaats uit van warmste lentes sinds 1901.

In De Bilt zijn deze lente 24 warme dagen voorgekomen; dagen met een maximumtemperatuur van 20 graden of hoger. Van die warme dagen was slechts één dag zomers met een maximumtemperatuur hoger dan 25 graden. Het warmst was het deze lente in het Brabantse Woensdrecht. Op 21 mei liep het kwik daar op naar 28.7 graden. Op 1 april werd in het Gelderse Deelen de laagste temperatuur gemeten met -5.6 graden. Niet alleen de laagste temperatuur van deze lente, maar ook een lagere temperatuur dan in het hele winterhalfjaar voorafgaand aan 1 april!

De maangemiddelde temperaturen van de lentemaanden dit jaar. De gegevens van de maand mei zijn verwerkt tot en met de 28e en komen daarom uiteindelijk een paar tienden hoger uit.

Opvallend koude nachten zagen we vooral in mei. In De Bilt vroor het in mei in 2 nachten, wat voor deze maand uiterst ongebruikelijk is. Vorst aan de grond zien we daarentegen wel vaker. In Eelde werd de laagste temperatuur van de koude periode mid mei gemeten. Op de 14e daalde de temperatuur naar -3.0 graden, een evenaring van het record voor de tweede decade van mei.

Ongekend zonnig

Dit jaar is de meteorologische lente ongekend zonnig verlopen. Tot grofweg half maart was het jaar tot dan toe juist somber en nat verlopen, maar vanaf de tweede helft van maart ging het roer om. Hogedrukgebieden domineerden sindsdien het weer in onze omgeving. Dit leverde uiteindelijk een ongekende hoeveelheid zonneschijn op.

In een doorsnee meteorologische lente schijnt de zon ongeveer 517 uur gemiddeld over het land. Recordhouder voor deze lente was die van 2011 met 712.2 zonuren. Deze lente ging daar overheen, en niet zo'n beetje ook

Deze lente komt hoog uit in het recordlijstje wat zonnigste seizoenen sinds 1901 betreft. Voor een lente echt ongekend hoog.

Waarschijnlijk komt het totaal aantal zonuren van deze lente uit op een duizelingwekkend aantal van ongeveer 790 zonuren. Dit komt neer op een vierde, mogelijk zelfs derde plaats in de top 10 van zonnigste seizoenen ooit gemeten in ons land. Dat betekent dus ook dat deze lente bijvoorbeeld zonniger was dan de zomers van 2018 én 2019.

Om even aan te geven wat nodig is geweest om tot dit absurd aantal zonuren in deze lente te komen: maart was de op twee na zonnigste maart, april was recordzonnig en mei wordt mogelijk de op twee na zonnigste maand, gerekend over alle maanden sinds 1901. Kortom, om in de lente dit record te breken hebben we bijna drie recordzonnige maanden op rij nodig...

De zon scheen het vaakst in de kustregio's, de zon was het minst vaak te zien in vooral het oosten van het land. Wat zonneschijnduur betreft heeft wel elk weerstation haar eigen seizoenrecord gebroken.

Extreem veel mooiweerdagen

Dagen met een bovengemiddelde temperatuur, veel zon en zonder neerslag waren er genoeg. Foto: Cock van der Voort.

In de meteorologie maken we zo nu en dan gebruik van de term "mooiweerdag". Een mooiweerdag is een dag waarop de temperatuur in De Bilt hoger is dan het langjarig gemiddelde, de zon meer dan 50% van de maximale zonneschijnduur schijnt en er minder dan 0.2 millimeter neerslag valt.

Deze lente telde in De Bilt 36 van deze mooiweerdagen. Dat is geen record, alleen de lente van 2007 telde meer mooiweerdagen; 39 stuks. Dan zul je denken: maar het was op heel veel dagen 'mooi weer'. Dat klopt, aan zon en neerslag lag het vaak niet. Vooral in de maand mei was het vaak de temperatuur die te laag was.

Bijna alle neerslag in eerste 14 dagen

Droogte, iets dat we ons rond half maart totaal niet voor konden stellen. Sterker nog, we vonden allemaal dat het wel eens een weekje droog mocht blijven. De periode van 1 februari tot en met 15 maart verliep recordnat, maar vanaf de tweede helft van maart tapte het weer uit een totaal ander vaatje.

Deze lente is gemiddeld over het land ongeveer 88 millimeter gevallen, terwijl ruim 170 millimeter gebruikelijk is voor deze periode van het jaar. De helft van normaal, dat klinkt niet heel droog. Maar het wordt anders als je beseft dat bijna driekwart van de gevallen neerslag in de eerste twee weken van maart is gevallen!

Begin maart geregeld regen van betekenis, daarna begon de droogte. Het neerslagtekort is inmiddels opgelopen tot zo'n 160 millimeter. Dat was in deze periode van het jaar niet eerder zo hoog.

Een lange periode veel zonneschijn, vaak een droge wind en relatief hoge temperaturen heeft het neerslagtekort fors doen oplopen. Aan het eind van deze meteorologische lente staat het landelijk neerslagtekort op zo'n 160 millimeter. In deze tijd van het jaar was dat nog niet eerder zo hoog.

Recorddroge lucht

Door de droge lucht en de zon droogde de toplaag van de akkers snel uit. Laat daar een matige wind overheen blazen en het wordt een stoffige boel. Foto: Jan Kuipers.

We kunnen ook nog een ander droogterecord noteren deze meteorologische lente. Sinds het begin van de metingen was de gemiddelde luchtvochtigheid in de lente in De Bilt niet eerder zo laag als in dit jaar. Gemiddeld over de hele meteorologische lente was de luchtvochtigheid iets meer dan 66%. Niet alleen een record, maar ook voor het eerst sinds 1901 onder de grens van 70%. In april werd ook een maandrecord gevestigd in De Bilt: niet eerder was de lucht in april zo droog sinds 1901.

Deze lage waarde komt natuurlijk door het ontbreken van neerslag, maar ook door de vaak aflandige windrichtingen. Dat laatste betekent sowieso al drogere lucht dan wanneer de wind van zee waait.

Neerslagverwachting Harmonie

Bekijk hieronder de neerslagverwachting van het Harmonie weermodel voor de komende 48 uur. Meer weerkaarten bekijken doe je op I'm Weather

Files en vertragingen