De nieuwste generatie klimaatmodellen: CMIP6

Wat zijn ze en een een blik op de voorlopige resultaten

Van onze weerman

Leon Saris
Leon Saris 9 januari 2020 20:14 uur
Laatste update: 9 januari 2020 20:30 uur
Weermodellen voor het weer, klimaatmodellen voor het klimaat. Wat is de laatste ontwikkeling op dit gebied?

Klimaatmodellen

Computermodellen worden gebruikt om een inschatting van het weer te maken waardoor we tot ver in de toekomst kunnen kijken naar welk weer we kunnen verwachten. Zo kunnen we soms al tot meer dan een week van tevoren zien aankomen of het een natte of droge dag wordt, maar ook of het gaat vriezen of niet. Klimaatmodellen kijken niet naar de verandering van het weer, dag tot dag, maar naar het klimaat, gemiddeld over 30 jaar, en hoe dit kan veranderen.

Vergelijkbare uitkomsten

Er bestaan tientallen klimaatmodellen. Deze worden ontwikkeld en gebruikt door onderzoeksgroepen verspreid over de hele wereld. Om de uitkomsten van deze modellen te kunnen vergelijken worden er gelijke omstandigheden opgesteld binnen het Coupled Model Intercomparison Project (CMIP). Een van de grootste onzekerheden in klimaatonderzoek is wat de menselijke broeikasuitstoot is. Gaan we de komende jaren flink terug in onze uitstoot dan zal dit een ander toekomstig klimaat opleveren dan als we veel blijven uitstoten. 

Een klein uitstootscenario (foto: Elly Theunissen)

Uitstootscenario’s

Met uitstootscenario’s kunnen klimaatmodellen berekenen hoe het klimaat op Aarde verandert. Een hogere uitstoot van broeikasgassen betekent immers dat het klimaat sneller en sterker verandert dan een lagere uitstoot. Hierbij is een splitsing gemaakt. Allereerst kijken ze naar verschillende concentraties broeikasgassen in de lucht zodat bekend wordt wat een bepaalde concentratie betekent voor de temperatuur toename. Het tweede waar naar gekeken wordt is de beperking van de menselijke uitstoot. Deze splitsing is noodzakelijk om te kunnen berekenen wat we als mensen moeten doen om onder het maximum van 2 graden opwarming te blijven, zoals afgesproken is in de klimaattop van Parijs.


Wil je weten wat er in de klimaattop in Katowice in 2018 is besproken? Klik dan hier

Voorlopige resultaten

Op dit moment zijn nog maar 15 van de 100 modellen klaar met het doorrekenen van de verschillende uitstootscenario’s. Het is dus waarschijnlijk dat niet alle berekeningen af zullen zijn als in oktober de deadline verstrijkt. De uitkomst van deze berekeningen zal een centrale rol spelen in het komende overzichtsrapport van het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC), het klimaatpanel van de VN. Dit rapport is voorlopig nog niet klaar, deze wordt in april 2021 verwacht. De voorlopige resultaten lichten wel al een tipje van sluier op. Bij het meest duurzame scenario lijkt de opwarming beperkt te blijven tot 1.6 graden. In het meest pessimistische scenario, waarin de wereldwijde uitstoot blijft toenemen, komen de computermodellen met een opwarming van 5.5 graden. Dit zijn nog voorlopige cijfers. In het oude rapport werd nog uitgegaan van een temperatuurtoename tussen 1 en 4 graden. Om te weten wat de definitieve cijfers gaan worden zullen we helaas echt moeten wachten op april 2021.

Het berekende klimaatscenario uit het vorige overzichtsrapport van het IPCC met een verwachtte temperatuurtoename in 2100 tussen 1 en 4 graden.

Neerslagverwachting Harmonie

Bekijk hieronder de neerslagverwachting van het Harmonie weermodel voor de komende 48 uur. Meer weerkaarten bekijken doe je op I'm Weather

Files en vertragingen