Ondanks alle beperkingen vanwege het coronavirus is de toename van de hoeveelheid koolstofdioxide (CO₂) in de atmosfeer afgelopen jaar verder toegenomen. Gemiddeld over de maand mei 2021 waren ongeveer 419 deeltjes CO₂ per 1 miljoen deeltjes lucht aanwezig in de atmosfeer, oftewel '419 parts per million (ppm)'.

Elk jaar bereikt de hoeveelheid CO₂ in de lucht een piek in de maand mei. Dit komt doordat uitstoot en opname van CO₂ vooral boven land plaatsvindt. Omdat het noordelijk halfrond meer land bevat dan het zuidelijk halfrond, is het jaarlijks verloop van CO₂ in de atmosfeer afhankelijk van de seizoenen op het noordelijk halfrond. Wanneer het bij ons zomer is, staan bomen en planten volop in blad. De bomen en planten nemen dan CO₂ op. In de winter zijn bomen kaal en komt juist CO₂ vrij uit de natuur. Het kantelpunt waarop de natuur meer opneemt dan afgeeft, ligt in mei.

De hoeveelheid CO₂ wordt gemeten in Hawaï. In 1958 werd door Charles David Keeling gestart met het meten van CO₂ in de atmosfeer. Sindsdien wordt daar onafgebroken gemeten. Hij zette zijn meetapparatuur neer op de berg 'Mauna Loa' op 3400 meter hoogte ver, weg van steden of industrie midden in de oceaan.

Eerder dit jaar bereikte de hoeveelheid CO₂ ongekende hoogte. Niet eerder sinds het begin van de metingen eind jaren '50 bereikte de CO₂-concentratie 420ppm. Uiteindelijk kwam de dagwaarde van 8 april op ruim 421ppm uit. 

Dit soort waarden komen overeen met de CO₂-concentratie in de warme periode van het 'mid-pleoceen', een periode zo'n 3,6 miljoen jaar geleden. In die periode was de zeespiegel circa 24 meter hoger dan nu en de temperatuur 2 tot 3 graden hoger dan de temperatuur voor de industriële revolutie. Zo'n 3,6 miljoen jaar geleden lag geen ijs op Groenland en op Antarctica stonden bomen.

De hoeveelheid CO₂ in de atmosfeer is momenteel anderhalf keer groter dan voor de aanvang van de industriële revolutie. Naar schatting was, volgens het IPCC, de concentratie CO₂ rond die periode circa 278ppm. Eind maart dit jaar bereikte de CO₂-concentratie 417ppm, anderhalf keer zoveel als bij aanvang van de Industriële revolutie.

Dat de hoeveelheid CO₂ toeneemt, is zorgelijk. Door de steeds grotere hoeveelheid CO₂ wordt het niet alleen warmer, ook oceanen beginnen te verzuren. Hele ecosystemen raken hierdoor ontregeld, ook voor ons heeft dat op lange termijn grote gevolgen. 

Onderzoekers verwachten dat dit jaar de jaargemiddelde concentratie CO2 ongeveer 417ppm zal zijn, wat dus anderhalf keer zo veel is dan de pre-industriële waarde.

Foto omslag: Adrian Balasoiu