Winter op weg naar top 10 zachtste winters

Lenteachtig weer schroeft gemiddelde wintertemperatuur op

Van onze weerman

Wilfred Janssen
Wilfred Janssen 17 februari 2019 11:10 uur
Laatste update: 17 februari 2019 11:33 uur
De meteorologische winter, die loopt van 1 december tot en met de laatste dag van februari, zit er bijna op. Met de vrij hoge temperaturen in de verwachting, is de kans groot dat de winter in de top 10 van zachtste winters eindigt.

December was zeer zacht, februari hard op weg

Lenteachtig weer schroeft de gemiddelde februaritemperatuur flink op

Met een gemiddelde maandtemperatur van 6.1 graden was december 2018 zeer zacht. Normaal is het in de eerste maand van de meteorologische winter 3.5 graden. Ook februari is hard op weg om een zeer zachte maand te worden. Klimatologisch gezien is februari, na januari, de op één na koudste maand met een gemiddelde temperatuur van ongeveer 3,3 graden. 

De huidige februarimaand verloopt al zacht met een gemiddelde van bijna 5 graden, maar met het vrij zachte weer in het vooruitzicht loopt dit waarschijnlijk nog op tot ongeveer 6 graden!

Januari verliep ook voor een groot deel zeer zacht, maar in de laatste helft van de maand kwam de enige koude periode van deze winter voor. Regionaal kwam het ook tot schaatspret, maar langer dan een paar dagen konden we daar niet van genieten. de maand kwam uit op een gemiddelde van 3.5 graden, tegenover 3.1 graden normaal. Vrij zacht dus.

Winter waarschijnlijk in top 10 zachtste winters

De huidige top 10 van zachtste winters in De Bilt sinds 1901

Om als meteorologische winter in de top 10 zachtste winters te eindigen, moet de gemiddelde wintertemperatuur op ten minste 5.0 graden uitkomen. Op de tiende plaats staat namelijk de winter van 1999-2000 met een gemiddelde temperatuur iets onder de 5 graden.

Wanneer de gemiddelde maandtemperatuur van februari uitkomt op ten minste 5.3 graden, dan verovert de winter van 2018-2019 de tiende plaats, nét iets boven de winter van 1999-2000. Met de huidige verwachting komt de gemiddelde wintertemperatuur op 5.2 graden uit, wat een gedeelde achtste plaats betekent samen met de winter van 1995.

Zeer zachte winter op basis van koudegetal

Benaming behorend bij een bepaald koudegetal

Winters in Nederland kunnen we wat betreft temperatuur beschrijven aan de hand van het koudegetal. Het koudegetal is een optelsom van alle negatieve etmaalgemiddelde temperaturen met weglating van het minteken. Het koudegetal wordt door meteorologen en weerliefhebbers ook wel het 'Hellmanngetal' genoemd. Dit komt van de Duitse meteoroloog Gustav Hellmann die dit getal bedacht om de mate van kou in een winter te beschrijven. Bij een koudegetal tussen 40 en 100 kunnen we bijvoorbeeld spreken van een normale winter, boven 300 van een strenge winter en beneden de 10 van een buitengewoon zachte winter.

Deze winter heeft tot nu toe een koudegetal van 12.1 opgeleverd, wat overigens buiten de top-10 van laagste koudegetallen valt. Daarmee valt deze winter nu in de categorie zeer zacht (koudegetal lager dan 20). De verwachting is dat tot en met het einde van de meteorologische winter het huidige koudegetal niet meer verandert. Daarmee is deze winter de achtste winter deze eeuw die op basis van het koudegetal zeer zacht verloopt. Van deze acht zeer zachte winters kunnen we er 5 noteren als buitengewoon zacht met een koudegetal lager dan 10. De winter van 2013-2014 spant de kroon met een koudegetal van 0.0, iets dat sinds 1901 alleen in die winter is gelukt. Van de overige 11 winters deze eeuw verliepen er 6 zacht en 5 normaal. 

In de 19 jaar die deze eeuw duurt, is er dus nog niet één winter geweest met een koudegetal groter dan 100, wat staat voor een koude winter. In de vorige eeuw kwamen er elk decennium één of meerdere winters voor met een koudegetal groter dan 100, nu hebben we dus al bijna twee decennia zonder!

Files en vertragingen