Klimaattop: Noodtoestand

Opwarming aarde gaat veel sneller door

Van onze weerman

Raymond Klaassen
Raymond Klaassen 29 november 2019 07:16 uur
Laatste update: 29 november 2019 13:04 uur
Maandag 2 december start in Madrid de belangrijke klimaatconferentie. Onder voorzitterschap van de Verenigde Naties zal er meerdere dagen over de zorgelijke toestand van het klimaat worden gesproken.

Het Europees parlement heeft donderdag 28 november de noodtoestand uitgeroepen voor het klimaat. 429 parlementsleden stemden voor, 225 parlementariërs stemden tegen. Kort door de bocht werd er nog een keer gestemd over iets wat in 2015 tijdens de klimaattop in Parijs ook al was vastgesteld, namelijk dat het klimaat veel sneller warmer wordt en dat er ACTIE is geboden.

Tijdens de ziting donderdag ging het ook over acties. Afgesproken is dat voor 2050 er zo snel mogelijk klimaatneutraliteit wordt bereikt. In 2030 moet de helft van de uitstoot van broeikasgassen zijn verdwenen. Om deze cijfers te bereiken moeten er heel wat plannen tot uitvoering worden gebracht.

Toename broeikasgassen

Weer meer CO2 in de atmosfeer

Tijdens de klimaattop in Madrid zullen  de broeikasgassen ook een belangrijk deel van de tijd in beslag nemen.

Belangrijkste gesprekspunt zal zijn of we de klimaatdoelen zoals die in de klimaattop in Parijs van 2015 nog gaan halen. Er zijn toen veel doelen gesteld, plannen gemaakt en actielijsten opgesteld, maar inmiddels is wel duidelijk dat veel van deze plannen en acties niet of nauwelijks zijn uitgevoerd.


Lees ook: Klimaatoplossing: focus op het het doel (onze tips aan de politiek)


Nu 4 jaar verder is de CO2 uitstoot alleen maar toegenomen en gaat de klimaatverandering sneller dan voorzien. De opwarming van de aarde neemt alleen maar toe met alle gevolgen van dien.

In VN rapportages staat dat de energiesector de grootste leverancier van broeikasgassen door de verbranding van fossiele brandstoffen. Daarna komt de industrie, bosbouw, transport, agrarische sector en gebouwen.

De grootste uitstoters van CO2

3,2 graden

In het laatste Emissions Gap Report dat ieder jaar door de Verenigde Naties wordt uitgegeven staat dat de aarde nu op weg is naar een temperatuurstijging van 3,2 graden. Veel meer dus dan de 1,5 tot 2,0 graad die was afgesproken.

De VN heeft uitgerekend dat de G20 landen verantwoordelijk zijn voor 78 procent van alle uitstoot. Maar liefst 15 van die landen hebben tot op de dag van vandaag nog geen tijdlijn opgesteld waarin ze aangeven wanneer ze de uitstoot geneutraliseerd denken te hebben.

De energiesector en transport moeten zo snel mogelijk worden vrij gemaakt van fossiele brandstoffen. Dit is de eerste belangrijke stap.
VN

De afgelopen tien jaar heeft de VN ieder jaar de noodklok geluid. In plaats dat de uitstoot van broeikasgassen minder wordt, nemen ze alleen maar toe. Met de verwachte stijging van 3,2 graden zal het klimaat nog grotere schoppen gaan krijgen. Hittegolven zullen toenemen, droge gebieden worden alleen maar droger en de zeespiegel zal verder stijgen waardoor verzilting van land een nog groter probleem zal worden. Daarnaast zullen bepaalde planten en dieren onder druk komen te staan omdat bijvoorbeeld hun natuurlijke habitat zal veranderen en verdwijnen. Omdat de snelheid te hoog is zal deze kwetsbare flora en fauna te weinig tijd krijgen om te anticiperen. Een voorbeeld, 70% van al het koraal zal bij een stijging van 1,5 graad sterven.

Extreem weer

Ook zal extreem weer vaker gaan voorkomen. Warme lucht kan meer waterdamp bevatten waardoor de kans op neerslag en extreme buien zal toenemen. Dergelijke weersomstandigheden zullen tot hoge kosten gaan leiden. Wind- en waterschade zullen gaan toenemen.

Boven de oceanen zullen orkanen vaker gaan ontstaan. De verwachting is ook dat deze weersystemen heftiger kunnen worden. Warm zeewater is de ideale brandstof voor dergelijk grote stormen.

Actie noodzakelijk

Indien we vanaf nu ieder jaar de uitstoot van CO2 wereldwijd met 7,6 procent verminderen kunnen we de doelstelling van 1,5 graad nog halen in 2030. Maar 7,6 procent is eenvoudigweg niet reëel. Om aan die waarde te voldoen moeten alle plannen en ambities die zijn opgesteld  in actielijsten een flink stuk worden aangescherpt. In het Emissies Gap Report spreekt men zelfs van een vijfvoudige inzet.  

Als we in 2010 actief begonnen waren met het reduceren van de uitstoot dan was jaarlijks 3,3% voldoende geweest om in 2030 op een neutrale uitstoot te zitten. Nu moeten we 7,6% per jaar reduceren. Als we nog langer wachten dan is in 2025 een jaarlijks reductie nodig van 15,4%.

Is er nog hoop?

7,6% reductie per jaar is enorm veel. Het lijkt onmogelijk maar de VN ziet nog wel wat lichtpuntjes. We weten hoe we fossiele brandstoffen kunnen vervangen. De wetenschap en techniek is voorhanden, maar we moeten het wel doen. Er zijn inmiddels projecten gaande die zeer hoopvol zijn en een voorbeeld moeten zijn voor anderen.

De overheid moet zich nu verder inzetten om de veranderingen door te voeren en het volk zal de overheid moeten steunen. Inzet en samenwerking is noodzakelijk, alleen lukt het niet. En daar ligt de grootste uitdaging. Want voorlopig leven we nog in een wereld waar nog steeds een grote groep mensen met droge ogen durft te beweren dat er niets aan de hand is en het allemaal wel meevalt. 

Files en vertragingen