De Conference Of the Parties (of in het kort COP) is een bijeenkomst van alle partijen binnen de Verenigde Naties die te maken hebben met klimaatverandering. De verschillende landen, onder voorzitterschap van de Verenigde Naties, spreken met elkaar over de mogelijkheden voor het beperken van de uitstoot van broeikasgassen en over de mogelijke effecten van klimaatverandering.

Een van de sprekers op de klimaatbijeenkomst is oceaanwetenschapper Erwin Lambert. Hij is onderzoeker aan de Universiteit Utrecht en heeft een overzicht gemaakt wat klimaatverandering met de zeespiegel gaat doen. Deze bevindingen zal Lambert morgen presenteren op de COP in Madrid. Alle gegevens die Lambert samen met andere onderzoekers heeft gevonden zijn verzameld in een speciaal klimaatrapport van het IPCC, het klimaatpanel van de Verenigde Naties. Hierin heeft hij met name gekeken naar de invloed van zeespiegelstijging op extreme waterstanden, zoals afgelopen maand in Venetië.

Uit het rapport blijkt dat het gevaar op toenemend hoogwater niet overal even groot is. Er zijn gebieden die meer gevaar lopen dan andere gebieden. Met de stijging van het zeeniveau nemen de dagen met hoogwater ook toe. Om deze dagen met hoogwater te kunnen vergelijken over de wereld wordt er gekeken naar hoe vaak het voorkomt. In dit geval is er gekeken naar de terugkeertijd van extreem hoogwater zoals dit vroeger een keer in de honderd jaar voorkwam.

Om te kijken naar hoe het in de toekomst zal zijn, wordt gerekend met klimaatscenario’s die een verwachting maken van de verwachte uitstoot. Er zijn twee scenario’s die veel gebruikt worden. Een eerste, waarin we het roer radicaal omgooien en een tweede, zwartgallig scenario. De eerste gaat uit van een forse beperking in de uitstoot van broeikasgassen. Hierin wordt de wereldwijde opwarming beperkt tot 2 graden, in lijn met de klimaatafspraken in Parijs. Dit scenario wordt het RCP 2.6 genoemd. Het tweede scenario is een stuk pessimistischer en gaat er vanuit dat we op de oude voet doorgaan met onze uitstoot van broeikasgassen zonder actieve beperking. Door deze extra uitstoot zal de opwarming van de aarde in 2100 zo’n 5 graden zijn, met grote gevolgen voor de zeespiegelstijging. Dit is het RCP 8.5 scenario.

In het warme scenario, het RCP 8.5 scenario, stijgt het zeeniveau het snelst. Dit is ook terug te zien in hoe vaak verwacht wordt dat Venetië overstroomt. Erwin Lambert verwacht dat overstromingen in Venetië op korte termijn, 6 keer zo vaak voor gaan komen. Een flink stuk meer dan dat ze tot nog toe gewend waren. In de toekomst nemen soortgelijke overstromingen zoals we gezien hebben nog vaker toe. Verwacht wordt dat rond 2100 Venetië eens in de vijf maanden te maken gaat krijgen met een zware overstroming.

Nederland gaat ook last krijgen van toenemende waterstanden. Lambert heeft daarvoor gekeken naar de gemeten hoogwaterstanden in Hoek van Holland. Het extreem hoogwater waar we nu eens in de 100 jaar mee te maken krijgen zal in 2040 eens in de 33 jaar gaan voorkomen. Als we doorgaan zoals we nu bezig zijn neemt in 2100 de frequentie zelfs toe naar eens in de 3 jaar. Een enorme toename.

Om deze reden wordt er in Venetië, maar ook in de rest van de wereld goed gekeken naar de mogelijkheden om het hoogwater tegen te gaan. In Nederland worden de dijken verhoogd en er zijn veel mensen op zoek naar nieuwe methodes om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Mocht dit lukken dan kunnen we in de buurt van het gunstige klimaatscenario terecht komen, het RCP 2.6 scenario. Helaas moeten we zelfs in dit geval nog kijken naar hoe sterk de Nederlandse dijken zijn. Voor 2040 is de beperking van twee graden opwarming op de toename van extreem hoogwater gering. Voor het jaar 2100 is er wel sprake van een beperking van extreem hoogwater. Een factor 4.7 vermindering, oftewel extreem hoogwater waar we vroeger eens in de 100 jaar te maken mee kregen kunnen we in 2100 een keer in de 14 jaar verwachten.

Morgen zal Lambert op de COP25 in Madrid gaan spreken om de verwachte zeespiegelstijging en de effecten hiervan op hoogwaterstanden verder toe te lichten.